Recensie: Een simpel verhaal RECENSIE

Wanneer Bloeme Nacht haar ouders verliest, krijgt ze het advies om naar haar oom en tante te gaan. Daar begint ze met werken als dienstmeisje en hier blijkt ze enorm goed in te zijn. Haar oom en tante zijn de eigenaren van een goedlopende winkel in het dorp en ze hebben één zoon, Hirsjl. Hoewel Hirsjl Bloeme’s neef is, bloeit er toch iets op tussen hun. Ze weten zelf dat dit eigenlijk niet de bedoeling is en vooral Hirsjls moeder is het niet eens met de ontwikkelingen tussen hen. Hirsjl's ouders regelen een huwelijk met de dochter van een rijke boer, Mina: een charmant meisje, maar totaal anders dan Bloeme. Hirsjl ziet het huwelijk niet zitten en het lijkt dus ook gedoemd om te mislukken, maar schijn bedriegt. Een simpel verhaal is niet zo simpel als het lijkt.

Deze roman, die misschien wel één van de beste werken van Nobelprijswinnaar Agnon is, volgt het leven van Hirsjl, maar wordt beschreven vanuit verschillende perspectieven. Het boek is geschreven in 1935 en is oorspronkelijk Hebreeuws, dus het is zeker een stap buiten de comfort zone. Het speelt zich af rond 1900 in Polen en legt de nadruk op romantiek en machtsverschillen. De schrijfstijl is wat stroef en het taalgebruik wat verouderd, maar in principe is het goed te lezen voor de gemiddelde roman-lezer. Doorzetten is wel een must, want het verhaal leest niet vlot weg. Dit komt vooral door de snel wisselende perspectieven en de gedateerde woordkeuzes.

Het verhaal heeft veel verschillende lagen. Terwijl het verhaal verteld wordt, gebruikt Agnon ironische en gevatte, bijna cynische opmerkingen om het verhaal luchtig te houden. Het is natuurlijk een liefdesverhaal, maar het is en blijft een ‘simpel verhaal’, zoals Agnon het zelf noemt. Agnon gebruikt veel metaforen en onderliggende betekenissen van woorden. Hierdoor is het verhaal meer dan dat het lijkt te zijn, een veel complexer verhaal dan het simpele verhaal dat de titel doet denken. Het is dus te begrijpen dat veel lezers vallen voor de charmante schrijfstijl van de schrijver, maar het kan voor iemand die nog nooit een boek van Agnon heeft gelezen wat wennen zijn.

Hirsjl is een welopgevoede en goed nadenkende man. De lezer leert hem kennen in zijn tienerjaren waarin hij zich keurig gedraagt, maar zijn liefde voor Bloeme niet wil laten gaan. Bloeme is een zachtaardig meisje, maar ze is ontzettend slim en weet precies wat ze wel en niet wil. Wanneer iedereen gek lijkt te worden, houdt Bloeme haar hoofd koel. Helaas zijn de karakters redelijk vlak en krijgt de lezer niet het gevoel ze echt beter te leren kennen tijdens het lezen van het verhaal. De karakters bestaan, maar worden niet duidelijk beschreven. Hirsjl maakt een bijzondere verandering door tijdens het boek, maar toch lijkt dit op de achtergrond te blijven. Dit is jammer, want juist door de nadruk op deze veranderingen te leggen, zou het boek een stuk meer persoonlijkheid krijgen.

Een simpel verhaal is niet zo’n simpel verhaal als dat de titel doet lijken. De karakters zijn niet erg boeiend en het taalgebruik is erg verouderd, maar de roman heeft verschillende lagen die het verhaal interessant maken. Met boeiende scènes en cynische grappen wordt het boek naar een hoger level getild. Het verhaal is niet zomaar voor iedere lezer weggelegd, want het kan wat langzaam lezen en het loopt erg stroef, maar mocht je geïnteresseerd zijn in een (Hebreeuwse) roman over liefde, familie en volwassen worden, dan kan dit zeker een prachtig boek voor je zijn.