• onze waardering

Recensie: De wezens RECENSIE

Die rare rare mensheid

'Misschien weet een aantal van jullie inmiddels wat ik heb gedaan, maar niemand weet waarom. In dit document, deze handleiding, dit relaas - noem het zoals je wil - wordt het allemaal duidelijk.' In 2013 verschijnt het opmerkelijke boek De wezens van Matt Haig. Nu, anno 2017, komt de vertaalde versie van het bijzondere boek over de mensheid uit in het Nederlands. Met De wezens bekijkt Haig de wereld door een andere bril, bekritiseert hij de mensheid en steekt hij de draak met sommige, toch wel wat bizarre, gewoonten. Maar bovenal bekijkt hij wellicht het belangrijkste in je leven: liefde.

'Het gaat over hoe je mens wordt'. Het is een van de eerste boodschappen in de handleiding van de verstekeling. Wanneer Andrew Martin het leven laat, komt de verstekeling naar de aarde, als Andrew. Naakt komt hij op straat terecht en moet hij, een alien, doen alsof hij een mens is. En niet zomaar een mens. Nee, als Andrew Martin, de professor die de Riemann-hypothese opgelost zou hebben. Het doel van de verstekeling? Martins bewijs vernietigen en alles in zijn leven verwoesten. Echter, dat blijkt gemakkelijker gezegd dan gedaan. Langzaam ontdekt de verstekeling wie die hatelijke mens eigenlijk is en begint hij het moeilijker te krijgen. Wellicht is die gekke mens met zijn rare gebruiken toch niet zo slecht?

In het begin oogt De wezens niet geheel aantrekkelijk. Haig hanteert een droge, kritische en humoristische schrijfstijl, waarmee hij een bijzondere toon zet in het verhaal. Met de verstekeling krijgt en neemt hij de mogelijkheid alles van de mensheid - de televisie, de tijdschriften - te bekritiseren. Helaas hanteert hij daarbij erg veel telling en showt hij maar weinig. Het verhaal is erg beschrijvend, maar zeker in het begin missen dialogen en actiemomenten: 'Ik wist hoe ik er moest komen en ondanks het feit dat rijden op een fiets relatief eenvoudig was, vond ik de wetten van de weg nog steeds verwarrend en ontsnapte ik een paar keer ternauwernood aan een ongeluk.' 

Bovendien blijft het waarom lange tijd onduidelijk. Haig besteedt weinig aandacht aan de reden waarom de verstekeling zijn opdrachten - slaafs - uitvoert, waardoor de verstekeling onbegrijpelijk wordt voor de lezer. Dit, in combinatie met de emotionele onaantastbaarheid van de alien, maakt dat hij weinig sympathie verdient in de eerste hoofdstukken van het verhaal. 

Gelukkig verandert dit alles. Zoals de alien de mensheid leert kennen, leert de lezer de alien kennen. Beide figuren veranderen en er ontstaat een verhaal dat indruk maakt aan alle kanten. Haig behoudt zijn humoristische en kritische verteltrant, maar plaatst de alien langzaam dichter bij de mens. Hier en daar verschijnen emoties en dat maakt het makkelijker jezelf in het verhaal te plaatsen. Bovendien maakt Haig dankbaar gebruik van het onbetrouwbare perspectief. Regelmatig laat hij de lezer verdwalen op een van de door de alien geschepte verhalen, om hem later te vertellen dat het eigenlijk anders ging. 

Met de veranderende verstekeling, het steeds emotioneler en meer romantisch wordende verhaal, komt Haig langzaam tot de essentie: 'Mens-zijn is alsof je een klein kind bent dat op eerste kerstdag een ongelooflijk mooi kasteel krijgt, zegt ze.'  Die essentie giet hij in een gevarieerd plot dat menig lezer zal bekoren.

'Wat ik beweer, is dat het tijd kost om mensen te begrijpen omdat ze zichzelf niet begrijpen.' Met de verstekeling geeft Haig zichzelf en de lezer de kans eens met een andere bril naar de mensheid te kijken. Soms is het goed om een stapje opzij te zetten en alles eens te overzien, zo ook in De wezens. Met een aantrekkelijk, humoristisch, bij vlagen sarcastisch en zeker interessant verhaal laat Haig zien wat het is om mens te zijn. 

De wezens

  • Onze waardering:

             
  • Members waardering:

    1  2  3  4  5 
    (0 stemmen)
  • Omschrijving:

    Professor Andrew Martin, een vriendelijke wiskundige en een ogenschijnlijk perfecte held voor dit verhaal, gaat dood nog voor het boek begint. Zoals de buitenaardse verstekeling die zich schuilhoudt in zijn lichaam echter al snel ontdekt: Andrew was helemaal niet zo'n aardige man.
    Vlak voor zijn dood loste professor Martin een ogenschijnlijk onmogelijke wiskundige stelling op, waarop de verstekeling naar onze planeet werd gestuurd om al het bewijs rondom die ontdekking te vernietigen. Gaandeweg leert de verstekeling steeds meer over het leven van de professor, van zijn familie, en van 'de wezens' op planeet Aarde. Wanneer hij voor zijn eigen vrouw begint te vallen, en zijn eigen zoon aardig begint te vinden - zij hebben geen idee dat hij Andrew niet meer is - zal hij moeten kiezen tussen het succesvol afhandelen van zijn missie, en een nieuw thuis te vinden op onze wereld.

Meer info

Nieuwste artikelen

  • Als ik je morgen weer zie – Robbie Couch

  • De rivalen – Vi Keeland

  • De gebroeders Maxilari - David Pefko

  • Beers balkon - Jeroen Berkhout

  • Italopop - Vanja van der Leeden

Gerelateerde artikelen

  • Fictie top 6: juli 2021

  • Recensie: Een jongen met de naam Kerstmis

  • Recensie: Het eeuwige leven

  • Middernachtbibliotheek - Matt Haig

  • Young adult top 6: december 2021

Zoek in artikelen