Recensie: Koorts RECENSIE

Recensie: Koorts - Deon Meyer

Zuid-Afrika, enkele jaren na de Koorts, een allesverwoestend virus. We treffen de dertienjarige jongen Nico en zijn vader Willem Storm in een grote truck bij een tankstation in een verlaten landschap. Ze worden daar aangevallen door een groep wilde honden.

Koorts van Deon Meyer begint heel vervreemdend, in een letterlijk vrijwel uitgestorven wereld, waarin iedereen op zichzelf is aangewezen. Er was een virus, niet alleen in Zuid-Afrika, maar wereldwijd. Minstens 95% van de wereldbevolking is overleden door het virus, en van de overige 5% heeft lang niet iedereen het overleefd als gevolg van kernrampen, overstromingen, chemische explosies en andere catastrofes. Er zijn wel overlevenden en zij proberen ieder op hun eigen manier het leven weer op te bouwen. Willem Storm en zijn dertienjarige zoon Nico leven nog. Willem heeft de grootse ambitie een gemeenschap te stichten en kiest daarvoor de plaats Vanderkloof. Vanderkloof ligt beschut in de nabijheid van een stuwdam en heeft daarmee de potentie elektriciteit op te wekken. Het leven is echter niet zonder gevaren, want niet iedereen heeft goede bedoelingen en er zijn verschillende mensen die er niet voor terug deinzen andere mensen te misbruiken en vermoorden.

Koorts van Deon Meyer is een heel fascinerend boek. In de eerste plaats door het virus dat als een rode draad door het boek slingert. Omdat maar zo weinig mensen het overleefd hebben, is het lang niet duidelijk wat er nu precies aan de hand was. Gaandeweg het boek blijkt pas echt de verwoestende impact van de Koorts, die ook wel omschreven wordt als een 'virustsunami die te snel en te dodelijk was.'

Een ander fascinerend aspect van Koorts is het thema van de maatschappij opnieuw opbouwen en vormgeven. Als Koorts de potentie of intentie heeft voorspellend te zijn, schetst het een vrij onheilspellende toekomst. Er heerst chaos, heel veel chaos. Alle structuur en regels zijn weg en als iets niet goed is voor mensen, zo blijkt ook weer uit dit boek, is het het ontbreken van structuur.

Enerzijds jammer, anderzijds waarschijnlijk wel heel realistisch, is het 'l'histoire se répète'-effect. Een nieuwe maatschappij opbouwen verloopt niet zonder slag of stoot. In 'Koorts' zie je dezelfde dilemma's en patronen als in de wereldgeschiedenis: hoe ver ga je met regels stellen, wat doe je als mensen zich daar niet aan houden, moet je politiek en religie nu wel of niet van elkaar scheiden, ... Veel discussies die de bewoners van Amanzi, de nieuwe naam van Vanderkloof, voeren gaan over thema's democratie, vrijheid, geloof en gelijkheid.

Koorts is ook spannend. Ongemerkt wacht je op het moment dat de vader van Nico wordt vermoord. Want dat is waar 'Koorts' volgens de beschrijving op de achterkant over gaat. Nico schrijft namelijk als hij volwassen is zijn memoires en legt daarin uit waarom zijn vader is vermoord. 'Koorts' gaat echter over veel meer dan alleen de ins en outs van de dood van Willem Storm. 'We herinneren ons de momenten van angst, verlies en vernedering het beste. De grote trauma's ...'

Koorts wordt hoofdzakelijk verteld door Nico Storm, het zijn immers zijn memoires en hij kijkt terug op zijn verleden en zijn relatie met zijn vader. Willem is echter al vrij snel nadat Amanzi gesticht was begonnen met een geschiedenisproject en heeft gesprekken met vele inwoners gevoerd. Hierin schetsten zij hoe zij de Koorts hebben overleefd, hoe zij naar Amanzi zijn gekomen en hoe zij tegen het leven en de ontwikkelingen in Amanzi aankijken. Nico maakt in zijn memoires dankbaar gebruik van deze fragmenten, om de gebeurtenissen ook van een andere kant te laten belichten.

Koorts is een lijvig boek van meer dan 500 pagina's en 120 hoofdstukken. Er gebeuren zoveel interessante dingen, dat het niet mogelijk is alles in deze recensie aan te stippen. Zo zijn er heel veel interessante personen, Domingo steekt hier echter met kop en schouders bovenuit. Nico adoreert hem, vanaf het eerste moment dat hij hem ziet, en daarom komt hij natuurlijk zo veelvuldig voor. Maar ondertussen heeft Domingo een leidende rol in de opbouw en het voortbestaan van Amanzi. Zijn verleden is kleurrijk en dat doet je beseffen dat je iemand nooit volledig zult kennen.

Koorts is ten slotte een boek dat heel prettig en vlot leest. Als het verhaal je eenmaal heeft gegrepen, is het lastig om het boek weg te leggen. Ondanks de vele filosofische aspecten en abstracte gesprekken die gevoerd worden, blijft het boeiend en verrassend. Alleen het eind, dat is helaas een beetje te snel en abrupt en deed afbreuk aan de verwondering over het totale boek. Anderzijds past het einde wel weer goede bij de uitspraak die Nico vaak doet in het boek, 'alles gebeurt altijd tegelijk, wanneer je je het minst verwacht.'

Dit was de Chicklit.nl recensie van Koorts - Deon Meyer