Recensie: Lichtjaren RECENSIE

Er zijn niet veel boeken waar ik in verdwaal, maar dit boek van James Salter komt verdacht dichtbij. Lichtjaren gaat over Viri en Nedra, al jaren getrouwd en ouders van twee dochters. Salter vertelt het verhaal van hun relatie, van de gelukkige momenten als mensen, echtpaar en gezin tot de barstjes in het ogenschijnlijk perfecte oppervlak. Dit levert een kleurrijke waaier aan momenten en personages op, die langzaam in elkaar overvloeien – tot het punt dat er soms geen touw meer aan vast te knopen is.

 

Is het daarom een onleesbaar boek? Integendeel, Lichtjaren schetst een herkenbaar portret van een kluwen van mensenleven, met Viri en Nedra als de spil in het midden. Het doet denken aan 'Stoner' van John Williams, ook een herontdekt boek van jaren terug dat een inkijkje geeft in een persoon. Maar waar Williams een chronologisch verhaal vertelt van het leven van één persoon, van geboorte tot dood, is Salter met name een poëet die over de schouders van zijn personages prachtige vergezichten schetst en je een nieuwe kijk geeft op dagelijkse dingen. Het is filosoferen zoals we daar nu eigenlijk de tijd niet meer voor nemen. Dat is meteen ook de valkuil. Sommige dagelijkse dingen zíjn gewone dingen. Door de wollige omschrijvingen moet je erg goed blijven opletten waar het nu weer over gaat.

 

Ik hink wat Lichtjaren betreft een beetje op twee gedachten: fijn om te lezen, een dromerig inkijkje in het herkenbare door kabbelen van de levens van verschillende mensen versus hak op de tak, waar gaat het nu weer over en wie is wie. Misschien dat dit laatste het boek meteen ook sterk maakt. Het echte leven is niet per sé ordelijk, heeft geen overzichtelijk plot, maar gaat wel onherroepelijk door – waarbij iedereen en alles langzaam verandert. Laat je dus verrassen door James Salter, maar wees niet verbaasd wanneer je gedachten tijdens het lezen afdwalen – filosoferen of gewoon afgeleid…