Recensie: De kinderen van het Armenhuis RECENSIE

Toen ik nog in Haarlem werkte, stond er vlakbij het kantoor een groot huis, met daarop een bord 'Armenhuis'. Steeds vroeg ik me af: wat zou toch een armenhuis zijn geweest? Ik kon me er wel iets bij voorstellen, maar tegelijkertijd ook weer helemaal niet.

Na het lezen van 'De kinderen van het Armenhuis' blijkt dat de voorstelling die ik had gemaakt totaal niet klopt. Want het Armenhuis was hel op aarde. Men leefde nog liever in een klein hokje met z'n tienen dan dat ze hun intrek namen in een dergelijke instelling.

De uitleg van een armenhuis volgens Wikipedia: "De instelling was bedoeld om onderdak te bieden aan mensen die niet voor zichzelf konden zorgen. Hierdoor werden bedelaars en zwervers van de straat gehouden. De mensen die op het adres waren ingeschreven leefden veelal in primitieve omstandigheden en kregen van de lokale armenzorg op regelmatige tijden eten, brandstof en kleding. In ruil daarvoor moesten de bewoners vaak werken, meestal voor een schamel loon."

Armenhuizen waren begin van vorige eeuw schering en inslag. En hoewel het lijkt op een charitatieve instelling, waren de bedoelingen van de bestuurders van zo’n instelling vaak helemaal niet zo vriendelijk. Dat blijkt wel uit het boek van Jennifer Worth. Het is bijna niet voor te stellen hoe onmenselijk de leiders waren. Ze wilden niet dat de bewoners van een armenhuis ‘beter’ werden of weer terugkeerden in de maatschappij. Praktisch onvoorstelbaar in de hedendaagse cultuur waar iedereen geholpen wordt om op zijn of haar eigen benen te staan.

‘De kinderen van het Armenhuis’ is een vervolg op ‘Haal de vroedvrouw!’ en vertelt nog meer verhalen uit een tijd niet eens zo lang geleden. Er gebeuren zaken waar wij ons geen voorstelling van kunnen maken, zoals een liefdesverhouding tussen broer en zus. In deze tijd absoluut ‘not done’, in die tijd oogluikend toegestaan. Of misschien: gewoon genegeerd.

Mijn persoonlijke voorkeur heeft ‘Haal de vroedvrouw!’. Misschien omdat dat meer de ervaringen van Jennifer Worth zelf beschrijft. In dit boek gaat het toch meer om ervaringen die ze van horen zeggen heeft. Die afstand voel ik. Of misschien heb ik de afstand genomen, omdat ik het extreem heftig vond. Een armenhuis zoals beschreven in dit boek heeft niets te maken met liefdadigheid. Het zijn schrijnende verhalen, van pijn en verdriet. Van moeders die hun kinderen nooit meer zien, omdat ze uit elkaar gehaald werden. Van lijfstraffen en barre leefomstandigheden. Lekker leesvoer? Dat niet. Aangrijpend, dat wel. En ondanks mijn persoonlijke voorkeur een goede aanvulling op het eerste deel.

Tags: de kinderen van het armenhuis, jennifer worth, roman

De kinderen van het armenhuis

Bestel nu

Auteur:
Jennifer Worth
Verschenen:
14 mei 2014
Uitgave:
ISBN 9789047204473
Uitgever Ambo|Anthos
294 pagina's
Oorspronkelijke titel:
Shadows of the Workhouse
Uitgever:
Ambo|Anthos
Genre:
Biografie

Onze waardering:
Members waardering:

(1 stem)
Omschrijving:

Het vervolg op de bestseller Haal de vroedvrouw! en de basis voor de tv-serie Call the Midwife. Jennifer Worth (in de tv-serie Call the Midwife Jenny Lee), die in de jaren vijftig vroedvrouw was in de East End van Londen, vertelt in dit vervolg op Haal de vroedvrouw! nog meer verhalen over de mensen met wie ze te maken kreeg. Zoals Peggy en Frank, wier ouders binnen zes maanden na elkaar stierven waarna er geen andere optie was dan het armenhuis. En zuster Monica Joan, de excentrieke oude non die wordt verdacht van winkeldiefstal. Het zijn verhalen van onvoorstelbare ontberingen, maar De kinderen van het armenhuis is een boek over de veerkracht van de menselijke geest, en de moed en humor van de mensen die ondanks alles vastbesloten zijn een toekomst voor zichzelf op te bouwen.