Recensie: De Kat RECENSIE

Eens in de zoveel tijd komt er een boek op je pad om te recenseren, waar heel veel media al jubelend op gereageerd hebben. Dus met hoge verwachtingen sla je het boek open, om vervolgens tot de conclusie te komen dat het werkelijk niet om door te komen is. Dat zette me meteen aan het denken over de aloude discussie over chicklit versus literatuur: het genre zou oppervlakkig, eenvoudig, voorspelbaar en te romantisch zijn. Wij van chicklit.nl zijn het daar natuurlijk absoluut niet mee eens, maar ik vraag me wel af of typische chicklitfans openstaan voor, en houden van, een boek als De Kat. 

 

De Kat wordt aangeprezen als een ontroerende, poëtische roman over de vergankelijkheid van het leven en het vermogen te genieten van kleine, kortstondige momenten van geluk. Een kinderloos stel in een voorstad van Tokyo, worstelend met werkproblemen en een wat saaie onderlinge verstandhouding, krijgen een band met de kat van de buren die steeds vaker bij hen langskomt. De eigen wil van het beestje en hoe het zich gedraagt zal voor veel kattenliefhebbers erg herkenbaar zijn. Door dit aandoenlijke ‘leenhuisdier’ en de spontane speelmomentjes waar Pukkie hen voor komt halen, gaat het stel inderdaad meer genieten en komen ze wat nader tot elkaar. 

 

Op zich een prima insteek voor een roman dus: een onverwacht aanwaaiende bijzondere kat die het leven van twee mensen weer een beetje opfleurt, met hier en daar wat herkenning en ontroering door de schattigheid van de kat in kwestie. Maar helaas is het moeilijk om deze verhaallijn te volgen, ervan te genieten, en ook om überhaupt in het verhaal te komen. Laat staan dat er sprake is van ontroering. Dat komt doordat de schrijfstijl zéér beschrijvend is. Elk raam, elke muur, elke wolk, elke plant in de tuin en eigenlijk álles, wordt uitgebreid omschreven op poëtische wijze. De bedoeling daarvan is om de lezer bewust te maken van de vergankelijkheid van het leven. De vraag is natuurlijk of je daar als lezer op zit te wachten. Niet alleen moet je van een dergelijke schrijfstijl houden, maar ook leidt het af van de kern van het verhaal en het belemmert je om herkenning te vinden in de hoofdpersonages. 

 

Na wat online onderzoek blijkt dat de Japanse literatuur vaak één element tegelijk beschrijft en daarbij erg uitvoering: het is dus een cultuurding. Voor westerse lezers kan De kat daarom wat traag en te uitgebreid overkomen. Tenslotte is dit boek denk ik niet zozeer typisch een boek voor kattenfans, maar meer voor iedereen die interesse heeft in de Japanse way of life en behoefte heeft aan een boek met diverse diepere lagen, achterliggende boodschappen en een poëtische schrijfstijl. De kat in het verhaal is in feite van ondergeschikt belang, het beestje is meer een metafoor.