• onze waardering

Recensie: Amba of de kleur van rood RECENSIE

“Want is het niet zo dat alle verhalen bestaan om nogmaals te worden geschreven?” Dat is precies wat Laksmi Pamuntjak doet in haar roman Amba of de kleur van rood. Ze vertelt het liefdesverhaal van Amba en Bhisma, tijdens de bloederige strijd in Indonesië in 1965 en gebruikt daarbij de mythe van koningsdochter Amba om het lot te voorspellen. Het verhaal in Amba of de kleur van rood is op een aantrekkelijke manier geconstrueerd, maar mist tempo. Het verhaal blijft interessant, maar Pamuntjaks boodschap verliest kracht.  
 
Amba groeit op in Indonesië. Vanaf haar jeugd weet ze zeker dat ze de mythe rondom koningsdochter Amba tegen wil gaan: zij wil niet teleurgesteld worden in de liefde. Wanneer ze volwassen wordt, wordt ze uitgehuwelijkt aan Salwa. Voor ze in het huwelijksbootje stapt, wil ze studeren. En daar ontmoet ze de knappe Bhisma. Hij neemt haar mee in een politieke strijd en liefdesstrijd. Voor wie moet Amba kiezen? Kan ze de mythe tegengaan?

“Want de werkelijkheid  had een lugubere manier om de mythe te spiegelen.” Pamuntjak gebruikt de mythe rondom koningsdochter Amba om het leven van haar Amba te beschrijven. Waar Amba in het verhaal steeds aangeeft, niet hetzelfde lot te willen ondergaan als de koningsdochter, lijkt dit wel te gebeuren. Dat maakt het verhaal voorspelbaar. Wanneer Amba de nieuwe dokter tegenkomt, kan iedereen al raden dat dit Bhisma is. Daarbij doet het verhaal soms wat cliché aan. Amba’s zwangerschap of haar jaloezie met betrekking tot de vrouwen rond Bhisma zijn niet origineel of onverwacht. Toch zorgt de combinatie van de mythe en de oorlogsgeschiedenis met het liefdesverhaal voor een interessant verhaal. Ondanks de voorspelbaarheid en de clichés blijf je als lezer nieuwsgierig naar Amba’s verleden en reis je graag met haar mee door haar leven.
 
Pamuntjak combineert het veelbesproken thema ‘liefde’ met de gruwelheden rondom de oorlogstijd in Indonesië. “Soms is het alleen de liefde die mensen in oorlogstijd bij elkaar kan houden.” Op deze manier geeft ze de verschrikkingen nog meer effect. Door het verhaal in het jaar 2006 te beginnen, en dan terug te gaan naar het verleden en door te wisselen tussen verschillende personages, sleept ze je vanaf het begin mee in het leven van Amba en haar mannen. Waar je in het begin niet begrijpt waarom Amba haar belaagster niet aan wil klagen, krijg je hier later antwoord op. Stap voor stap krijg je meer informatie over de geschiedenis. Via ontroerende brieven, kijken Amba, Salwa en Bhisma terug op hun leven. “Op mijn manier werd ik de Amba die ik niet wilde zijn, en riep ik over mijn hele familie een vreselijke banvloek af, veel erger dan die de Amba uit de mythe ooit zou hebben afgeroepen.” De laatste woorden van Bhisma vertellen de ware oorlog, ontroeren en schrikken af. “Er is niets zo erg als politiek verslagen worden; dat is het eind van alles.”
 
Helaas mist Amba of de kleur van rood tempo. Waar beschrijvingen als “We hebben amusement nodig omdat we niet willen vergeten dat we mensen zijn” of “Samuel kijkt om beurten naar Amba en Manalisa: een verbleekte ziel en een motor van verhalen met een prachtige stem” zorgen voor een diepgaand en mooi verhaal, zorgt het gebrek aan dialogen in het grootste deel van het boek ervoor dat het tempo in het verhaal laag is. Waar je kunt genieten van de mooie, soms gelaagde opmerkingen, ontneemt Pamuntjak je de kans écht goed mee te kunnen leven met Amba, Bhisma en Salwa. Een gemiste kans. In het laatste deel keert de schrijfster het tij: de verhalen van Salwa en het einde van Amba’s zoektocht zijn ontroerend, worden mooi beschreven en bevatten de soms gruwelijke waarheid. Hiermee sluit Pamuntjak Amba of de kleur van rood toch nog op een bevredigende manier af. Amba’s liefdesverhaal wordt afgerond, haar zoektocht is klaar. “Maar alle verhalen zijn bedacht,’ opperde ik. ‘Elk vertellen is opnieuw vertellen, en daarom verzonnen. Iedereen weet dat.”

Amba of de kleur van rood

  • Onze waardering:

             
  • Members waardering:

    1  2  3  4  5 
    (0 stemmen)
  • Omschrijving:

    Twee geliefden, Amba en Bhisma, zijn uit elkaar gedreven door een van de bloedigste gebeurtenissen in de twintigste eeuw. Op het eiland Buru werden tijdens de dictatuur van Soeharto twaalfduizend vermeende communisten opgesloten en velen lieten het leven zonder proces. Amba of de kleur van rood is een hartverscheurend liefdesverhaal dat zich afspeelt tegen het decor van geweld en traditie.

    Laksmi Pamuntjak weeft een meesterlijk web van verhalen die raken aan het donkerste, bloederigste hoofdstuk van de geschiedenis van Indonesië, dat tot aan vandaag controversieel is. Het is meer dan een liefdesverhaal, meer dan een historische roman, het is de weerspiegeling van wat Indonesië vandaag de dag is: een moslimmeerderheid met moderne westerse en hindoeïstische invloeden.

Meer info

Nieuwste artikelen

  • Als ik je morgen weer zie – Robbie Couch

  • De rivalen – Vi Keeland

  • Beers balkon - Jeroen Berkhout

  • Italopop - Vanja van der Leeden

  • Toespijs - Judith Cyrus

Gerelateerde artikelen

  • Recensie: Amba of de kleur van rood

Zoek in artikelen