Recensie: Albert moet naar huis RECENSIE

“Terwijl de belevenissen verteld werden, meestal niet in de juiste volgorde en soms anders dan de laatste keer dat ik ze had gehoord, ontwikkelden ze zich tot een levendig, maar onsamenhangend en zeker zeer mythisch verhaal.”

In Albert moet naar huis beschrijft Homer Hickam de reis die zijn ouders maakten om alligator Albert terug naar Florida te brengen. Het boek is een zoektocht naar feit en fictie, maar bevat bovenal een humoristisch verhaal met een serieuze inslag. Hickam is erin geslaagd de lezer te vermaken, te laten zoeken en na te laten denken over het leven. Met wellicht over-de-topverhalen en bizarre gebeurtenissen toont hij waarom zijn ouders 60 jaar bij elkaar bleven, terwijl ze het bijna altijd oneens waren. “…alles is waar behalve die delen die niet waar zijn en die toch ook waar zijn.”

Elsie en Homer senior zijn getrouwd en hebben alligator Albert als huisdier gekregen van Buddy. Wanneer Albert Homer bijt, is hij het zat: Albert moet weg. Elsie besluit dat ze hem terug naar Florida zullen brengen. Stiekem hoopt ze haar ex en grote liefde Buddy terug te zien. Een lange reis begint.

Hickam vertelt het verhaal, zoals zijn moeder het hem vertelde. Dat wil zeggen: losstaand en soms onsamenhangend. Om logica te creëren sluit hij de hoofdstukken passend af met passages over zijn eigen leven en maakt hij een opening naar het nieuwe deel. Daarbij gebruikt hij een bizarre, maar aanstekelijke enscenering als basis: zijn ouders gaan samen met een alligator en een naamloze, op het oog nutteloze haan op reis in een auto, met maar weinig geld. Elsie en Homer maken tijdens hun reis verschillende bizarre dingen mee. De humor waarmee Homer deze belevenissen beschrijft, maakt Albert moet naar huis tot een aantrekkelijk verhaal. De staking bij de fabriek, de overvallen, de storm bij de trein, de film Tarzan, een profcarrière als honkballer: Homer en Elsie lijken van het ene probleem in het andere probleem te komen.

Helaas lijkt het verhaal af en toe over-de-top. Diverse gebeurtenissen en verhaalelementen zijn zó wonderlijk dat ze ongeloofwaardig worden. De types Slick en Huddy, twee échte boeven, komen keer op keer op bizarre wijze terug bij Elsie en Homer, waardoor het verhaal enerzijds humoristisch wordt, maar anderzijds geloofwaardigheid verliest.  

“Dromen uit je hoofd zetten is niet makkelijk,’ antwoordde Homer. ‘En misschien is het nog wel moeilijker om ze kwijt te raken.” Waar Albert moet naar huis op het oog hoofdzakelijk een mythisch en humoristisch verhaal lijkt, bevat het ook stof tot nadenken. Elsie en Homer maken deze reis niet alleen voor Albert: “Maar de paradox is dat je deze reis maakt om te ontdekken wie je werkelijk bent.” Ook de bizarre gebeurtenissen lijken van meerwaarde: de gedachte achter Homers sportcarrière en Elsies houding tegenover werk “Dat heb ik ook altijd al willen zijn” spreken boekdelen. Hickam zet op bijzondere wijze uiteen hoe een ruziënd stel naar het echte bestaan zoekt.

De goedgekozen perspectiefwisseling draagt bij aan de diepere laag. Waar een alwetende verteller meekijkt met zowel Elsie als Homer, wanneer ze samen zijn, houdt Hickam de verhalen strikt gescheiden wanneer Elsie en Homer elkaar uit het oog verliezen. Het gevolg is een informatievoorsprong voor de lezer die het belang van liefde en familiebanden benadrukt. Daarbij vertegenwoordigt Homer een doodgoede man die de belangen van zijn vrouw behartigt. Juist deze goede man komt keer op keer in de problemen, iets wat niemand hem gunt.

Albert moet naar huis bevat een verhaal dat je om meerdere redenen bijblijft. De bizarre enscenering die ongeloofwaardig en over-de-top aandoet, wordt boeiend door de diepere laag. Als lezer ben je continu op zoek naar feit en fictie. Wat is waar en wat is verzonnen? Helaas kende slechts één iemand het antwoord: Elsie. Zij zal haar waarheid bij zich houden, voor de lezer blijft het gissen. “‘Die hebben we inderdaad allemaal beleeft,’ zei de zo zachtjes dat ik het bijna niet kon verstaan, ‘ook toen dat niet zo was.’”