Recensie: Grootser dan ik RECENSIE

''Kunst is voor mij wat God voor jullie is,' schreef ik.' Sara is net volwassen wanneer ze besluit haar familie te ontvluchten. Ze is allesbehalve gelukkig in het strenggelovige milieu waarin ze is grootgebracht en wil naar de kunstacademie in Utrecht. Wanneer ze daar wordt afgewezen, bedenkt ze een tweede vluchtpoging: de kunstacademie in Kampen. Samen met een oud-klasgenoot reist ze af naar het hoge Noorden, om daar het ultieme leven te beginnen, een leven tussen de gewone mensen, tussen de studenten.

Suzanne Brink start haar coming of age-roman met deze, niet vernieuwende, setting. Ze is niet de eerste die het verhaal beschrijft van een jongere die wil ontsnappen uit zijn of haar ellendige bestaan. Ze zal ook de laatste niet zijn. Toch schrijft ze met Grootser dan ik een aantrekkelijk verhaal. Waar het in het begin zeker niet overtuigt, blijkt het einde van grote waarde. Grootser dan ik bevat het harde verhaal van iemand die haar eigen toekomst wil bouwen, maar keihard met de neus op de feiten gedrukt wordt.  

Wanneer Sara in Kampen terechtkomt, start ze haar nieuwe leven als studente. Samen met Theo, Milan, Harm en Albert woont ze in een studentenhuis en geniet ze volop van het leven zonder God en haar strenggelovige familie. Langzaam komt ze los van haar oude patronen en beetje voor beetje wordt ze losbandiger. Ze krijgt oog voor alles om zich heen, Milan incluis.

Dat Sara een nare thuissituatie heeft, waarin ze absoluut niet gelukkig is, mag vanaf het begin duidelijk zijn. Brink doet er alles aan de lezer te overtuigen dat Sara het meest ongelukkige meisje is dat er bestaat en dat ze leeft in een situatie die voor haar onhoudbaar is. Helaas legt Brink erg veel nadruk op de negatieve gedachtegangen van Sara. Nog voor ze de lezer de kans geeft sympathie voor het meisje te ontwikkelen, confronteert ze dezelfde lezer met diverse uiterst negatief geladen opmerkingen:

'Ik had alleen foto's van een kind dat ik nooit geweest was.' Daarbij is de dosis zelfmedelijden van Sara enorm: 'Ik ontdekte dat ik een verhaal had.' Waar zulke opmerkingen in menig boek voor emotionele betrokkenheid van de lezer zorgen, werken ze hier in eerste instantie averechts. Door de onvolledige weergave van Sara is het voor de lezer te vroeg haar te begrijpen en te doorgronden. Ze komt over als een jongere die zwelgt in zelfmedelijden en haar thuissituatie dramatiseert.

Gelukkig verandert de toonzetting binnen het verhaal wanneer Sara aardt in Kampen. Langzaam maar zeker verandert Sara, door de gedetailleerde beschrijvingen van Brink, in een voor eenieder aandoenlijk achttienjarig wereldvreemd meisje. Ondanks de hoge mate van voorspelbaarheid van het verhaal - natuurlijk wordt Sara verliefd op meidengek Milan, natuurlijk wordt Sara steeds losbandiger, natuurlijk probeert Sara dat jointje - wordt het verhaal sterker.

Het zijn de herkenbare situaties - voedselgevechten, waterballongevechten, de 'bank der liefde' - die de lezer langzaam meenemen in de wereld van de studenten. Het zijn de uitgesproken gedachtegangen van Sara die het mogelijk maken haar wereld te begrijpen en te doorgronden.

'Ik was monogaam, altijd geweest. Eenkennig. Ik wilde niet met houtskool werken, maar met oliekrijt. Ik wilde alleen spinazie met kip. Alleen Kate Bush.' Tegen het einde van het verhaal zorgt een gruwelijke wending ervoor dat Sara met haar neus op de feiten geduwd wordt. Langzaam krijgt ze meer inzicht in haar eigen ik en ook daarin neemt ze de lezer mee. Met Grootser dan ik grijpt Brink je. Langzaam, maar met een ijzeren greep. 'Ik had mensen nodig en betwijfelde of dat andersom ook zo was.'