Recensie: Rode Sulfur RECENSIE

De alchemist Theodore Mundanus vertrekt uit Londen na de Grote Brand in 1666. Hij besluit naar Den Haag te reizen en is bang dat hij achtervolgd wordt. Hij heeft namelijk iets extreem kostbaar in zijn bezit: Rode Sulfur. Rode Sulfur is een fragment van de Steen der Wijzen die onder andere lood in goud kan veranderen en alle ziektes kan genezen. Vanwege die bijzondere krachten wil iedereen deze steen bezitten en Mundanus moet goed uitkijken aan wie hij de werking van het Rode Sulfur onthult…

Rode Sulfur is de debuutroman van Robert Bosnak. Hij groeide op in Nederland, maar woont inmiddels al jaren in Californië. Hij bestudeerde meer dan veertig jaar de alchemie en is een bekende Jungiaanse psychoanalist. Rode Sulfur is gebaseerd op historische verslagen en getuigenissen van bekende figuren uit de Gouden Eeuw. Spinoza, Antonie van Leeuwenhoek en de jonge prins Willem van Oranje komen alle drie in deze historische roman voor. De historische setting van dit verhaal is zeer goed en geloofwaardig uitgewerkt.

Het verhaal speelt zich af in de zeventiende eeuw, en ook de schrijfstijl is wat statiger om meer zeventiende-eeuws aan te voelen. Bosnak gebruikt veel korte zinnen zodat het leesbaar blijft. Af en toe zijn de beschrijvingen echter iets te dik aangezet: ‘Uit de dichte mist, die zo vaal en grauw is als dikke soep en waarin gestalten vloeibaar lijken alsof ze van vochtige klei zijn gemaakt, dringen woorden en flarden van zinnen in diverse talen tot me door.’

De passages over de alchemie zijn in het begin goed te volgen, en de termen worden steeds duidelijk uitgelegd. Maar naarmate het verhaal vordert, wordt het steeds meer een mystieke leer in plaats van een wetenschap. Een belangrijk onderwerp is transmutatie: het veranderen van lood in goud. Dit proces wordt dan ook uitgebreid beschreven. En hoewel dat geloofwaardig gebeurt, zal dat niet elke lezer aanspreken.

Het verhaal is opgebouwd in vier delen, en speelt zich af in Den Haag. Daar ontmoet Mundanus de andere twee hoofdpersonen: de getrouwde Marianne en haar nichtje Claire. De vier delen zijn telkens vanuit het ik-perspectief geschreven. Eerst volg je Mundanus, daarna lees je vanuit Marianne en Claire om als laatste weer bij Mundanus te eindigen. Zowel Marianne als Claire speelt een cruciale rol in Mundanus pogingen om de mysterieuze Rode Sulfur beter te doorgronden.

De driehoeksverhouding die ontstaat is enigszins ongeloofwaardig, en de personen krijgen niet heel veel diepgang. Ik vond het moeilijk om een connectie te krijgen met de hoofdpersonen, maar wellicht is dat anders voor lezers met een grotere interesse in de Jungiaanse leer en alchemie. Qua plot mist het verhaal wat spanning en de uitgebreide beschrijvingen vereisen concentratie van de lezer.

In Rode Sulfur mengt Robert Bosnak historische feiten met een mysterieus verhaal rondom de Steen der Wijzen. Dat is een interessante combinatie maar af en toe zijn de beschrijvingen wat te uitgebreid. Daarmee is het een aardige, maar ook ietwat langdradige historische roman over magie en ratio.