Recensie: Decadenza RECENSIE

'Alles door de vlammen verslonden en voorgoed tot as vergaan.' Een felle brand maakt in één klap een einde aan het tot dan toe criminele leven van Oscar. Opgeruimd, weggeveegd en schoongebrand. In de zeer filmische Decadenza beschrijft Pino Corrias de vijf weken voorafgaand aan de brand. Als een heuse regisseur gaat hij te werk: gedetailleerd en niet vrij van oordeel. Kan Decadenza de lezer bekoren of blijkt het een slecht geschreven filmscript?

De externe verteller, actrice Jacaranda Rizzi, is ons beginpunt. En tegelijkertijd ons eindpunt', begint Corrias de gortdroge beschrijving die de start vormt van Decadenza. De lezer heeft te maken met grofweg drie personages: de over het paard getilde Oscar. Een man van 46, getrouwd met Helga en vader van twee dochters. Extravert en niet bang voor een crimineel zaakje. Tegenhanger is Andrea, 29 jaar, single en, volgens de verteller, verlegen. De spil in het verhaal is actrice Jacaranda, 32, maar een 'perzikachtig groen blaadje.' Erg aantrekkelijk is dit verhaalbegin niet. Het is gortdroog, saai en ellendig lang. Gelukkig verandert dat.

De drie personages laveren in het steeds crimineler wordende verhaal in Decadenza. Regisseur Oscar heeft een slechte film, met Jacaranda in de hoofdrol, geproduceerd en is bang voor de tegenvallende 'kijkcijfers'. In een ultieme poging zijn geldhonger te stillen bedenkt hij een plan: Jacaranda en scenarioschrijver Andrea moeten samen 'verdwijnen', vlak voor de première. Hij stuurt ze naar Frankrijk, waar ze samen een  neprelatie moeten krijgen. Ondertussen zet hij in Italië de media op stelten en begint hij geld te vangen. Echter, geleid door zijn geldlust werkt hij zichzelf en Andrea steeds verder in de nesten en gaat hij over lijken.

Gedurende het verhaal hanteert Corrias een externe verteller om zijn verhaal te vertellen. Als een ware regisseur gaat de verteller te werk. Hij slaat geen detail over, geeft van elk personage uitgebreide levensgeschiedenissen en steekt zijn commentaar niet onder stoelen of banken. Tot op zekere hoogte lijkt dit het verhaal te versterken. Echter, het commentaar van de verteller gaat irriteren. Het lijkt overbodig en soms geheel onbegrijpelijk: 'Toen hij Milly belde om haar een lift te vragen, nam de dikkerd eindelijk op.' Tegelijkertijd staat de verteller op diverse plaatsen in het verhaal wel heel erg op de voorgrond. Gelijk wil regisseur Oscar in zijn verhaal de touwtjes overduidelijk in handen hebben.

Wel slaagt de verteller in het geven van een uitstekende typering van Oscar. Vrijwel direct heb je als lezer een grondige hekel aan deze geldwolf. Zijn gebrek aan emotie, zijn op seks beluste houding en zijn enorme kilheid jegens andere personages maken hem tot een ware schurk. Helaas verdwijnen daarmee de typeringen van Andrea en andere personages naar de achtergrond. Ze zijn bij vlagen wankel en missen de gedetailleerdheid die Oscars personage toebedeeld is: allemaal hebben ze enige vorm van hardheid over zich, allemaal lijken ze geen echte mensen. Ware diepgang en uitgebreide weergaven van het innerlijk missen. Net als in de film.

Decadenza is opgebouwd als een slechte film, uitgebreide kledingbeschrijvingen incluis. Toch boeit die film. Een onheilspellende start belooft ellende en naarmate het verhaal vordert, weet menig lezer de verloop deels te voorspellen. Corrias stelt het geduld van de lezer regelmatig op de proef door zijpaden in te slaan, waarbij hij de lezer regelmatig voorziet van overbodige informatie. Aantrekkelijk en over het algemeen mooi taalgebruik, met af en toe een clichématige beeldspraak domineren het verhaal en het criminele gehalte is hoog. Tegelijkertijd maakt Corrias thema's als vriendschap en macht bespreekbaar, waarbij hij aan de kaak stelt in hoeverre macht boven vriendschap moet gaan.

Hoe clichématig het verhaal in Decadenza ook verloopt, de lezer geniet. Natuurlijk zijn Andrea en Jacaranda in eerste instantie als water en vuur, om vervolgens bij te draaien. Natuurlijk snijdt Oscar zich, door zijn gedrag, in zijn vingers. Maar juist die elementen lijken Decadenza te kunnen redden. Iedereen gunt Oscar alle ellende van de wereld toe en iedereen hoopt stiekem dat Andrea op het goede pad terecht komt. Decadenza boeit, en heeft dat vooral te danken aan het hoge criminele gehalte.