Recensie: Zijde RECENSIE

Ronduit prachtig geïllustreerd is de bijzondere uitgave van Zijde. Het verhaal van Alessandro Baricco, dat in 1998 al uitgeroepen werd tot Booksellers International Book of the Year, wordt in 2017 opnieuw in Nederland uitgegeven. Deze keer bevat het illustraties van Rébecca Dautremer en krijgt het nog meer kracht. Het wordt een prachtig liefdesverhaal verstopt in een bijzondere kleurplaat. Niet alleen het verhaal vertelt een verhaal; elke tekening vertelt een eigen versie.

De 32-jarige Hervé Joncour koopt en verkoopt zijderupsen. Hij is getrouwd met Hélène en woont in Lavilledieu, een dorpje in het zuiden van Frankrijk. In eerste instantie haalt hij de eitjes met de rupsen uit Syrië en Egypte, maar wanneer de pebrine-epidemie uitbrengt, kan hij daar niet meer terecht. Het dorpje lijkt verloren. Dan verschijnt Babladiou. De man die het dorpje eerder vertelde over de zijderupsen komt opnieuw met een geweldig advies: Hervé kan de eitjes in Japan halen. Hevré ziet meteen het gevaar: 'Moeten we de hele wereld oversteken om behoorlijke eieren te kopen op een plek waar ze elke vreemdeling die ze zien meteen ophangen?'

Op 6 oktober 1861 vertrekt Hevré alleen naar Japan om daar eitjes op te halen. Hij ontmoet Hara Kei en spreekt met hem. Daar ziet hij een bijzonder meisje dat hem na die tijd niet meer los kan laten. Hevré krijgt eitjes mee en kan zijn eigen dorpje een jaar lang onderhouden.

Na de tweede keer Japan kan Hevré het meisje nog minder goed uit zijn hoofd zetten. Wanneer hij thuiskomt, vindt hij een briefje van haar. Hij zoekt in het dorpje madame Blanche op en laat het briefje vertalen. Het bericht is duidelijk: Kom terug of ik ga dood. Hevré besluit dat hij maar één ding kan doen en vertrekt opnieuw naar Japan. Het verandert zijn leven.

Vanaf het begin mag duidelijk zijn dat Zijde zijn kracht vindt in de prachtige illustraties. Geheel op eigen wijze geeft Dautremer het verhaal vorm en bezorgt ze de lezer een extra verhaallaag. Echter, wie verder kijkt dan de mooie afbeeldingen, ontdekt een nog mooier vormgegeven verhaal. Baricco behandelt zijn verhaal als een volksverhaal: beschrijvend, eenvoudig en overzichtelijk. Slechts weinig personages sieren Zijde, waarbij nog minder karaktereigenschappen aan bod komen. Het zijn de gebeurtenissen van Havré die zorgen voor de interessante inslag. Zijn prachtige liefdesverhaal ontroert eenieder. Tegelijkertijd is het de verborgen geschiedenis van Japan en de handel in zijde die intrigeert: Baricco behandelt een nieuwe kant van het verleden en toont daarbij het heden.

Met een poëtische inslag geeft Baricco zijn volksverhaal vervolgens vorm: 'Lavilledieu was de naam van het dorp waar Hervé Joncour woonde. Hélène die van zijn vrouw.' De sporadische dialogen worden levensecht weergeven en de erotische passages zijn ronduit emotievol. Baricco beschrijft als geen ander wat verlangen met je doet. Hij laat zien dat het leven niet altijd rooskleurig is.

'Mijn geliefde heer...'

'niet bang zijn, beweeg je niet, blijf zwijgen, niemand zal ons zien.'

Met een prachtig, emotierijk einde sluit Baricco Zijde. Hij heeft de lezer meegenomen in de wereld van zijde, in het leven van Hevré. Zijn verhaal speelt in het verleden, maar brengt boodschappen voor in het heden. Zijn romantische weergave van een bijzonder liefdes verhaal is smaakvol, bijzonder en roept erom bewaard te blijven.