Recensie: Thank you for your service RECENSIE

Maar stel dat ze gelijk heeft? Stel dat ik een keer doordraai? In Thank you for your service beschrijft David Finkel de verhalen van soldaten, hun nabestaanden en mensen binnen het leger. Hij zocht de mannen en vrouwen die het strijdtoneel hadden verlaten op, luisterde en combineerde hun verhalen tot het bijzondere Thank you for your service. Met een indrukwekkend proloog duwt hij de lezer direct op de harde feiten: soldaat zijn (of vooral 'ex-soldaat zijn') is een ramp. De vrouw van een ex-soldaat zijn is mogelijk nog erger.

Finkel beschrijft grofweg de verhalen van vijf verschillende personages: oorlogsveteraan Adam, weduwe Amanda, veteranen Tausolo en Nic DeNinno en Chiorelli; lid van de Suicide Senior Review Group. Alle veteranen hebben een oorlog op een of andere manier doorstaan, maar lopen veelal met hetzelfde probleem: PTSS. Hun vrouwen kampen daarentegen met iets anders: zij krijgen een man thuis die hun oude man niet meer is. Finkel toont hoe Adam omgaat met zijn vrouw, hoe Tausolo handelt in het huiselijke leven en hoe de vrouwen min of meer slachtoffer worden van de psyche van hun oorlogsman. Tegelijkertijd legt hij het Amerikaanse systeem rondom het leger bloot. De grote hoeveelheid zelfmoorden onder ex-soldaten is enorm. Echter, ingrijpen is lastig.

Thank you for your service valt op vanwege het bijzondere verhaal. Finkel kiest het lastige pad door de oorlogsveteranen niet neer te zetten als helden, als mannen met kracht en als wereldveroveraars. Hij kiest juist de zwarte kant van het soldatenverhaal; de kant na de oorlog. Goudeerlijk en zonder poespas beschrijft hij de ervaringen van de veteranen, hun vrouwen en eventuele weduwen. Dit wisselt hij prachtig af met passages over het Amerikaanse rechtssysteem en het bestaan van de Suicide Senior Review Group. Hij schroomt niet de soldaten van hun mindere kant te laten zien en de verhalen over geweld en verdriet op tafel te leggen. Op die manier schept hij een hard, maar eerlijk verhaal dat iedereen bij zal blijven. Het komt recht uit het hart.

Goedgekozen daarbij is de alwetende verteller die de verhalen van de verschillende personages vertelt. Als een soort vogel zweeft hij boven Amerika en laat hij zien wat eenieder denkt, voelt en doet. Daarbij schuwt hij het harde niet. Zonder emotie of schroom vertelt hij wat de geestelijke deuk die de soldaten opliepen met hen doet en waar het door komt: Zijn lichaam is intact, dus hoe kan hij dan gewond zijn? Het antwoord moet luiden dat hij dat niet is. Hij laat zien wat de oorlog met de soldaten doet, maar meer nog hoe de thuissituatie definitief zal veranderen; iets wat buiten de muren niet gezien wordt. Tegelijkertijd blijft hij zelf op afstand en houdt hij daarmee de lezer ook weg bij de echte emotionele schade: het maakt het verschrikkelijke verhaal leesbaar.

Helaas is Thank you for your service doorspekt met hier en daar een gekunstelde uiting: Iedereen heeft veel verschillende gereedschappen nodig in zijn gereedschapskist, en als je er maar één of twee hebt, heb je niet veel keuze,' leest iemand Tausolo nu de les. Waar het verhaal interessant en indrukwekkend is, laat Finkel op gebied van stijl een en ander liggen. Echter, dat mag de impact van de verhalen niet tenietdoen. Juist die verhalen vertellen genoeg. Ze vertellen over de wellicht vergeten soldaten. Ze maken Thank you for your service tot een belangrijk boek dat de aandacht verdient. Sommige dingen kan hij zich niet herinneren. Sommige dingen kan hij niet vergeten.