Recensie: Ademloos RECENSIE

Wanneer Joey na schooltijd met een paar klasgenoten voetbalt op het veldje, ziet hij een buitenlandse jongen staan toekijken. Hoewel Joeys vrienden er niet om staan te springen – het is vast een asielzoeker uit het centrum vlakbij – nodigt Joey de jongen uit om mee te doen. Adil blijkt een waar voetbaltalent en na het partijtje raakt Joey met hem aan de praat. Adil blijkt uit Syrië te komen en vertelt Joey stukje bij beetje zijn verhaal. Joey kan zijn oren niet geloven. En nog ongelofelijker is het als hij ontdekt dat niet alleen zijn vrienden, maar zelfs zijn eigen vader boordevol vooroordelen zitten. Zijn vader wil voorkomen dat Adil lid mag worden van de plaatselijke voetbalclub, waar hij in het bestuur zit. Joey bedenkt een plan.

De hoofdstukken worden wisselend vanuit het perspectief van Joey en flashbacks van Adil verteld. Het verhaal van Adil is hartverscheurend: hij verloor zijn moeder tijdens bombardementen en zijn babyzusje tijdens de levensgevaarlijke oversteek op zee. Ze hebben honger, pijn, ziekte en uitputting moeten doorstaan, en nu ze eindelijk in veiligheid zijn in Nederland, lijkt hun bestaan nog steeds uitzichtloos door de vooroordelen die veel Nederlanders hebben over vreemdelingen. De flashbacks van Adil zijn realistisch en aangrijpend. Het is knap hoe auteur Gerard van Gemert er door de combinatie van een verhaal over voetbal en vriendschap erin is geslaagd een toegankelijk jeugdboek te schrijven over de vlucht van een Syrisch gezin en de vooroordelen waar veel vluchtelingen mee te maken krijgen. Jammer is wel dat de meeste personages vlak blijven: zo is de vader van Joey wel erg kortzichtig en racistisch. ‘Als we er eentje toelaten, komen ze allemaal en voor je het weet, is onze club besmet. […] Zolang ik bestuurslid ben van Xalandria, wordt niet één vluchteling lid van mijn club.’ Hetzelfde geldt voor veel klasgenoten van Joey. Tegelijkertijd is de moeder van Joey voor een groot deel van het boek op het irritante af passief.

De titel, Ademloos, is mooi gevonden: Joey luistert niet alleen ademloos naar het verhaal van Adil, maar het slaat ook terug op het verdronken zusje van Adil en zijn heldendaad later in het verhaal. Het binnenwerk is voorzien van kleurenillustraties van Mark Janssen.

Met Ademloos heeft Gerard van Gemert een aangrijpend en toegankelijk jeugdboek geschreven over vluchtelingen, vooroordelen en voetbal voor kinderen vanaf ongeveer 10 jaar.