Recensie: De afvalligen RECENSIE

Recensie: De afvalligen - Peter de Graeve

Een filosofiedocent doet onderzoek naar de filosofie van hemzelf. Echter krijgt hij te maken met een klein aantal nederlagen, waaronder de dood van zijn moeder en het verliezen van zijn baan. Om greep te krijgen op het leven verzint hij discussies met allang gestorven filosofen. Rousseau, Kant en Plato brengen de docent steeds verder in zijn gedachten, terwijl in het heden zijn vriendin Licht aan hem trekt. Weet de filosofiedocent de balans tussen het heden en het verleden te vinden?

De afvalligen is het debuut van filosoof Peter de Graeve. Het is knap van een debutant als De Graeve dat bijna iedere zin origineel is. Zo wordt er verteld over filosoof en componist Jean-Jacques Rousseau. Deze man is in 1778 al overleden, maar in plaats te zeggen waar het op staat, laat De Graeve het op deze originelere manier aan de lezer weten: 'De man zelf ligt al een tijdje onder de groene zoden, maar zijn denken is nog springlevend.' 

Helaas neemt De Graeve zijn werk te serieus, wat betreft het origineel maken van zinnen. 'De afvalligen' staat overvol met uitdrukkingen zoals in de alinea hierboven genoemd. Ten eerste haalt dit het leestempo naar beneden, aangezien de lange zinnen telkens door de lezer moeten worden ontcijferd. Ten tweede leiden de originele uitdrukkingen af van de kern. In combinatie met het in elkaar overlopen van het heden en de gedachten van de filosofiedocent, is het een zware klus om de onderliggende boodschap te achterhalen. Het is onmogelijk grip te krijgen op de inhoud van het verhaal.

Het hoofdpersonage van De afvalligen geeft de intentie dat hij meerdere persoonlijkheden heeft, wat voor verwarring zorgt en veel vragen oproept. Er wordt telkens gesproken over een falset. Het falsetregister is iemands kopstem, ofwel een tweede stem. Heeft het hoofdpersonage twee verschillende stemmen, dus twee verschillende persoonlijkheden? Heeft hij de gesprekken met andere personen, in zichzelf of met andere persoonlijkheden van hemzelf? Daarnaast laat hij zijn gedachten en fantasieën vaak de vrije loop. Het is voor hem de werkelijkheid dat hij met een allang gestorven filosoof als Plato in gesprek is. Hij vindt dit normaal, terwijl het voor de lezer moeilijk te bevatten is.

De Graeve geeft originele veranderingen aan doodnormale uitdrukkingen. Echter halen deze veranderingen het leestempo naar beneden. Het hoofdpersonage kan geen onderscheid brengen tussen het heden en het verleden en hij wekt de indruk een meervoudige persoonlijkheidsstoornis te hebben. Hierdoor is het, zodra de lezer de draad kwijtraakt, onhaalbaar de draad van De afvalligen weer op te pikken.

Recensie: De afvalligen - Peter de Graeve