• onze waardering

Recensie: Duin RECENSIE

Recensie: Duin - Frank Herbert

Frank Herbert "Duin": het bekende universum in jaar 10191 is een keizerrijk, bestaand uit talloze planeten. Bestuurd door de Keizer, de Landsraad van adellijke families, die elk heersen over hun thuisplaneten en het Ruimtegilde, een organisatie van navigators die het ruimtereizen tussen al die planeten mogelijk maakt en er zo voor gezorgd heeft dat het keizerrijk zo machtig kon worden.

Deze interstellaire ruimtevaart en de macht van het keizerrijk zijn alleen mogelijk door een zeer waardevolle geestverruimende, maar erg verslavende stof: melange of 'spijs' genoemd. De spijs komt maar op één plek voor: de dorre, hete woestijnplaneet Arrakis, door de inheemse bewoners "Duin" genoemd.

De inheemse bevolking 'Freeman' of Vrijmans, wordt onderdrukt en is tot slaaf gemaakt door het keizerrijk en de planeet is onder beheer van één van de Landraadfamilies. Al lange tijd is dit de familie Harkonnen, onder leiding van de afzichtelijke baron Vladimir en zijn twee neven.

Op de waterplaneet Caladan heerst de familie Artreides, met hertog Leto aan het hoofd. Leto is een slimme maar rechtvaardige heerser. Hij heeft grote invloed op de Landraad en is integer. Keizer Saddam, net zo corrupt als de Harkonnen, vreest de familie Atreides, daarom smeedt hij een complot. Hij spreekt met Harkonnen af Arrakis tijdelijk aan de Atreides te geven, zodat de Artreides weggelokt worden van hun veilige thuisbasis Caladan. Op Arrakis kunnen ze Atreides makkelijker aanvallen en iedereen doden en de schuld aan de Vrijmans geven. Het verraad slaagt en de Hertog wordt gedood, maar zijn vrouw/concubine Vrouwe Jessica en zijn zoon Paul Atreides weten te ontkomen. En dan begint het verhaal van Paul Atreides en de bevrijding van Duin pas echt.

Frank Herberts Duin is in oktober 2017 weer opnieuw uitgebracht, o.a. in een mooi ingebonden versie met een net even andere cover. Dat verbaasde me wel een beetje, want het boek is een wereldberoemde klassieker! Tot ik me bedacht dat het waarschijnlijk is om het boek opnieuw onder de aandacht te brengen bij de nieuwe generatie science fiction lezers. En ja, dit boek dat deel is van een hele reeks, mag bij oud en jong zeker niet ontbreken op de leeslijst.

Duin is een van de eerste science fiction romans, uitgekomen in 1965 en geschreven door de Amerikaanse schrijver Frank Herbert, die in 1986 al overleden is. Met de Foundation-trilogie van Asimov, ook een van de pioniers op science fiction gebied, worden Duin en zijn opvolgers tot de klassieken in dit genre gerekend. Het boek won al vele literaire prijzen en in 2003 was Duin inmiddels het best verkochte science fiction boek ter wereld. Dat zegt zeker wat over de kwaliteit van het boek!

Duin is in mijn optiek de eerste maar ook de beste uit de reeks. Science fiction in een pure vorm. Gebaseerd op fictieve 'wetenschap', in plaats van al die digitale technische toestanden, waarop science fiction later steeds meer gebaseerd werd. Bijvoorbeeld het concept dat de spijs de Gilde in staat stelt een koers te plotten voor interstellaire reizen met de grote ruimteschepen. Dat de spijs grip krijgt op je gedachtewereld en je door de invloed van spijs verandert en zelfs met gedachtekracht wezens kunt beheersen en kunt doden. Van Star Wars had niemand toen nog gehoord. De ingewikkelde politieke intriges en de manier waarop de religieuze orde, de Bene Gesserit, achter de schermen op slinkse wijze de werkelijke macht in handen tracht te houden. Frank Herbert heeft een hele nieuwe maar wel complexe wereld geschapen met grote verbeeldingskracht.

Hij heeft een prachtige schrijfstijl, die heel toegankelijk is en de mooie sfeerbeschrijvingen maken dat Arrakis gaat leven. Ik heb de hele serie gelezen inclusief de latere boeken die zijn zoon geschreven heeft en die de proloog vormen, maar het eerste deel, Duin, blijft de beste. In Duin klopt alles. De combinatie van hoe de planeet tot woestijn geworden is, hoe de spijs ontstaat, hoe de mensen leven met op de achtergrond de politieke intriges van het keizerrijk, het is perfect. De situatieschetsen zijn net zo mooi en erg intrigerend, waardoor Frank Herbert de lezers van begin tot einde blijft boeien. 

Ongelooflijk goed doordacht heeft Herbert een hele ingewikkelde en gedetailleerde wereld neergezet, waarbij je constant wordt uitgedaagd om je hersens te gebruiken. Er komen erg veel personages in het boek voor en door de vreemde namen, de totaal onbekende gebruiken en Herberts vaak ook vage filosofische, bijna spirituele zijsprongen, wordt het er niet makkelijker op. Sommige mensen zullen er misschien moeite mee hebben om de verhaallijn te blijven volgen, omdat Frank Herbert met dit filosofische deel best ver gaat. Spijs draait immers om de kracht van je geest en wat dat allemaal mogelijk maakt. Je moet bovendien echt even door het wat vreemde begin heen, maar daarna is het een ontzettend boeiend boek. Intriges alom en voor zover je dat in een science fiction verhaal kunt zeggen ook realistisch, want niet alles komt goed. Het einde is spectaculair en de geschiedenis wordt op een prachtige manier afgerond, maar het laat nog veel open om over te lezen in de delen die volgen.

Dat Duin werkelijk wereldberoemd is, merk je ook al doordat het al diverse malen verfilmd is, al doen de films niet helemaal recht aan het verhaal en er is zelfs een computerspel van gemaakt. Als je het boek nog niet kent, is het bijna een absolute must om het te lezen. Echt een aanrader dus!

Dit was de Chicklit.nl recensie van Duin - Frank Herbert.

Duin

  • Onze waardering:

             
  • Members waardering:

    1  2  3  4  5 
    (1 stem)
  • Omschrijving:

    Duin verscheen in 1965 en is de grootste sciencefictionklassieker aller tijden. Er zijn vele miljoenen exemplaren van het boek verkocht. Het boek is de basis geweest voor tv-series, games en films. De laatste was in 1984 van David Lynch en in de komende jaren komt er weer een nieuwe film, dit keer van gevierd regisseur Denis Villeneuve (Arrival, Sicario).

    Het verhaal speelt zich af op de planeet Arrakis, in de volksmond "Duin', de enige plek waar een belangrijke grondstof gedolven kan worden. Het is het verhaal van de strijd van Paul Atreides om zijn planeet te bevrijden en zijn familie te wreken.

Meer info

Toegevoegd door:

Nieuwste artikelen

  • Als ik je morgen weer zie – Robbie Couch

  • De rivalen – Vi Keeland

  • Beers balkon - Jeroen Berkhout

  • Italopop - Vanja van der Leeden

  • Toespijs - Judith Cyrus

Gerelateerde artikelen

  • Recensie: Duin Messias & Kinderen van Duin

  • Spectaculaire Dune trailer met Jason Momoa

Zoek in artikelen