Recensie: Wit RECENSIE

Recensie: Wit - Han Kang

De kleur wit speelt de absolute hoofdrol in deze nieuwe roman van de Zuid-Koreaanse schrijfster Han Kang. Ze is ongetwijfeld een van de populairste en beste Zuid-Aziatische auteurs van het moment. Haar grote doorbraak kwam met De vegetariër, waarvoor ze in 2016 de Man Booker International Prize kreeg. Wit is echter van een heel ander kaliber. Het boek valt op door zijn soberheid. Soberheid en eenvoud op alle vlak. De linnen omslag is gebroken wit en vermeldt in grote letters de titel en de naam van de auteur. Eens het boek wordt opengeslagen valt direct het spierwitte papier op, papier waarop soms weinig letters staan. 

Het thema wit is niet lukraak gekozen. Wit is in Azië de kleur van de rouw. En dit is precies het uitgangspunt van Han Kangs werk. Centraal in het boek Wit staat de dood van haar oudere zusje. Amper enkele uren na haar geboorte stierf het zusje in de armen van haar moeder. De witte bakerwindsels werden opeens een witte lijkwade. ‘Mijn leven betekent dat het jouwe onmogelijk is’, vertelt Han Kang. Het lijkt wel of ze zich wil verontschuldigen dat zij wel leeft, en haar zusje dat geluk niet heeft gehad.

Ze schreef dit boek in Warschau, en mijmerend door de besneeuwde straten van deze stad, die als een feniks uit zijn as is herrezen, overdenkt ze haar eigen gelijkaardige lot. Han Kang trekt constant parallellen tussen haar eigen leven, dat er alleen gekomen is door de dood van haar zusje, en de wederopbouw van het na-oorlogse Warschau. Die stad is door de nazi’s met de grond gelijk gemaakt en aan de hand van schilderijen uit de zeventiende eeuw weer in zijn oude glorie hersteld. De littekens die zij heeft overgehouden uit haar familie, zijn vergelijkbaar met de littekens van geweld uit het verleden van de Poolse hoofdstad.

Het boek Wit begint met een opsomming van witte voorwerpen waarover Han Kang wil schrijven. De drie delen van het boek – Ik, Zij, Overal Wit – bevatten elk verschillende korte hoofdstukjes waarin telkens een korte herinnering aan één van die witte voorwerpen de hoofdrol speelt, altijd gelinkt aan haar zusje en de familiegeschiedenis. Het boek is zeer poëtisch en fragmentarisch. ‘Schrijven werkt therapeutisch’ en dat heeft Han Kang met Wit bewezen.

Deze roman – of misschien eerder prozagedicht – is het verwerkingsproces van de dood van haar zusje dat ze nooit heeft gekend. Het is een kennismaking met de vergankelijkheid en vrede nemen met de schoonheid daarvan. De opstandige en verdrietige woorden waaraan wit gelinkt wordt in het begin van haar boek, maken stilaan plaats voor een gevoel van aanvaarding, rust en vrede met de situatie. Het schuldgevoel heeft een plaats gekregen en het lijkt alsof ze nu pas verder kan met haar leven. In de schoonheid van het wit heeft ze de ziel van haar zusje ontdekt.

Het boek raakt de lezer tot in het diepste van zijn ziel en het wit blijft nog een tijd nazinderen. Het is een ode aan de schoonheid van leven en dood, het in het reine komen met de vergankelijkheid.

​Recensie: Wit - Han Kang