Recensie: Schrijven vanuit je hart RECENSIE

Recensie: Schrijven vanuit je hart – Natalie Goldberg

In Schrijven vanuit je hart, neemt Natalie Goldberg de lezer in haar eigen woorden mee in de vraag hoe je begint met schrijven, hoe je het schrijven volhoudt en waarover je zou kunnen schrijven.

Als schrijfdocent is Goldberg altijd met schrijven bezig en ze weet dan ook feilloos de vinger op de zere plekken te leggen die bij veel (aspirant)schrijvers pijnlijk bekend zullen aanvoelen.

Op originele wijze vertelt ze vanuit haar eigen ervaringen tegen welke problemen zowel nieuwe als ervaren schrijvers aan kunnen lopen en hoe zij obstakels kunnen overwinnen. Goldberg schrijft op een manier die makkelijk te volgen is, alsof ze rechtstreeks tegen de lezer praat en hem of haar begeleid in het schrijfproces. Schrijven vanuit je hart zou gezien kunnen worden als een schrijfcursus, vol tips en opdrachten om je diepste gedachten een weg naar het papier te laten vinden.

De stem van de docente komt duidelijk, tussen de persoonlijke anekdotes door, naar voren. Constant herinnert ze schrijvers er aan dat het belangrijkste voor een schrijver is om zelfvertrouwen te hebben, specifiek te zijn in teksten en (opnieuw) in verbinding te komen met zichzelf.

Door het geven van herkenbare voorbeelden die door elke lezer vanuit een eigen perspectief benaderd kunnen worden, is voor iedereen snel duidelijk wat de schrijfster bedoelt.

Een goed voorbeeld hiervan is de metafoor van de ‘composthoop’ dat Goldberg aanhaalt: “Het duurt even voordat onze ervaringen tot ons bewustzijn zijn doorgedrongen. (…)  In feite zijn onze zintuigen nogal sloom. Ze nemen ervaringen wel waar, maar die moeten eerst een tijdje door ons bewustzijn en ons hele lichaam sijpelen tot ze rijp zijn. Dit noem ik ‘gisten’. Ons lichaam is een afvalhoop: we verzamelen ervaringen, en door het gistingsproces van de weggegooide eierschalen, spinazieblaadjes, koffieprut en kippenpootjes van onze geest ontstaat zuurstof, warmte en vruchtbare grond. Uit deze vruchtbare grond ontluiken onze gedichten en verhalen. Maar dit gebeurt niet meteen. Dat heeft tijd nodig.”

Het boek is opgebouwd uit korte hoofdstukken van één tot drie pagina’s en is daarom zeer geschikt om tussendoor te lezen. Dankzij de duidelijke index voorin, kan het later gebruikt worden als naslagwerk om de inspiratie die in bepaalde passages voelbaar is tijdens het lezen, tijdens een later moment terug te vinden.

Goldberg is een fervent aanhanger van het boeddhisme en laat dit zeer duidelijk (soms overheersend) terug komen in haar boek, iets wat voor de lezer die daar niet in thuis is, soms vermoeiend kan overkomen. Na tweehonderd bladzijden ben je als lezer zó vaak de naam van haar zenmeester tegengekomen (“Katagiri Roshi zei…”, “Katagiri Roshi vond…”, “Ik vroeg Katagiri Roshi...”), dat je je bijna af gaat vragen of dit boek de gedachten weergeeft van Natalie Goldberg zelf, of die van haar zenmeester Katagiri Roshi. Hoe dan ook; deze persoon heeft blijkbaar een behoorlijke invloed op het leven van de auteur en daarmee ook op de teksten in dit boek.

Schrijven vanuit je hart is een boek dat elke (beginnende) schrijver gelezen moet hebben en kan een zeer positieve bijdrage leveren aan het schrijfproces. Toch wijdt de auteur soms iets te ver uit in haar anekdotes en herinneringen aan alle plaatsen waar zij heeft gewoond en lesgegeven, wat de aandacht afleidt van het onderwerp; schrijven vanuit je hart.

Recensie: Schrijven vanuit je hart – Natalie Goldberg