Recensie: De verboden vrucht RECENSIE

Recensie: De verboden vrucht – Liv Strömquist

Wist je dat we het vaak onterecht over ‘de vagina’ hebben, terwijl dit eigenlijk de aanduiding is van een klein onderdeel van de vulva? Of dat de bekende psycholoog Sigmund Freud menstruatiepijn behandelde met een neusoperatie? En het hebben van een clitoris was tijdens de Middeleeuwse heksenprocessen het bewijs dat een vrouw een heks was. Deze ‘vreemde uitstulping’ kon namelijk niet anders zijn dan het kenmerk van een duivelsaanbidder. Waarop een veroordeelde vrouw ooit zei: Dan zijn heel wat vrouwen heksen!’

Een heel boek over wat schilder Gustave Courbet ‘de oorsprong van de wereld’ noemde: het vrouwelijke geslachtsorgaan. Word je bij voorbaat al ongemakkelijk? Niet doen, hier moeten we gewoon over kunnen praten is de boodschap van De verboden vrucht. Ga dus maar eens goed voor zitten voor deze graphic novel. Liv Strömquist neemt namelijk absoluut geen blad voor de mond. Ze is op een missie en iedereen mag het weten!

Want Strömquist heeft nogal wat te vertellen en getuige de vele referenties naar allerlei bronnen, weet ze waar ze het over heeft. Zo blijkt het tonen van het vrouwelijke geslachtsdeel vaak voor te komen in kunst en verhalen van oude culturen. Maar (met name mannelijke) wetenschappers en beleidsmakers hadden nogal eens een hopeloos foute visie op hoe vrouwen in elkaar zouden zitten.

Mannen met verkeerde ideeën zijn sowieso een vaak terugkomend thema in De verboden vrucht. Zo leren we dat John Harvey Kellogg niet alleen de bedenker is van de cornflakes. Hij schreef ook boeken over het effect van masturbatie op de gezondheid en raadde hierin behandeling met bijtend zuur aan. Strömquists verontwaardiging spat van de pagina’s. Ook sterk is het als ze haar punt maakt door uitspraken die we voor vrouwen normaal vinden in de mond van mannen te leggen. Ineens klinkt ‘Ik hoeft niet per sé klaar te komen’ toch echt anders.

Mocht je nog niet doorhebben wat Strömquist wil zeggen, dan onderstreept ze het wel met een paar extra uitroeptekens. Subtiliteit is niet haar sterkste punt. De verschillende verhalen in het boek zijn eigenlijk ook inwisselbaar. Daarbij verdient deze graphic novel niet echt de schoonheidsprijs voor de tekeningen en zijn de vakjes regelmatig volgepropt met tekst. Voor de taalgevoelige lezer zullen de gekke woordafbrekingen een doorn in het oog zijn (bijvoorbeeld ‘bi - jzonder’).

Maar voor een boek dat eigenlijk barst van de verontwaardiging, weet De verboden vrucht heel knap een luchtige en niet belerende toon te behouden. Zelfs menstruatiebloed zorgt voor een vrolijke noot, aangezien het een verrassend beetje kleur is in het verdere zwart-witte boek. Al met al leest het als een trein en kan iedereen iets leren van Strömquists boek – zowel mannen als vrouwen.

Recensie: De verboden vrucht – Liv Strömquist