Recensie: De vrouw die vluchtte RECENSIE

Recensie: De vrouw die vluchtte - Anaïs Barbeau-Lavalette

Wat bezielt een moeder om haar twee kinderen te verlaten en elders verder te leven?

Die vraag stelde Anais Barbeau Lavalette zichzelf toen haar moeders moeder, die ze nimmer had gekend, op 85-jarige leeftijd overleed. De zoektocht resulteerde in een prachtig ontroerend en meeslepend verhaal dat bij menigeen de tranen zal laten vloeien.

Suzanne Meloche groeit op in het Franstalige deel van Canada in de crisis van de jaren dertig. Ze voelt zich verstikt door de heerschappij van de kerk die toentertijd infiltreerde in de intieme kern van de gezinnen om de vrouwen aan te moedigen zich voort te planten. Ze sluit zich aan bij een kunstenaarsbeweging die opkomt voor vrijheid en het recht om zelf over hun lot te beschikken. Ze wordt verliefd op een van de kunstenaars, trouwt en krijgt twee kinderen, maar haar angst voor het banale leven is zo groot dat ze haar man verlaat en haar beiden kinderen onderbrengt bij een pleeggezin. Ze zwerft van Montreal via New York naar Brussel. Ze strijdt voor emancipatie, neemt actief deel aan een burgerrechtenbeweging en beleeft diverse korte maar intense amoureuze affaires. De laatste jaren van haar leven lijdt ze een kluizenaarsbestaan, uitgestreden en volledig toegewijd aan het Boeddhisme.

Suzanne Meloche was haar tijd ver vooruit. Een intelligente vrouw die van kinds af aan al aardig eigenzinnig gedrag vertoonde. Uit al haar acties blijkt dat ze niets liever wilde dan gezien en gehoord worden. In Montreal ontmoet ze een groep gelijkgestemden. Mensen die denken zoals zij: vooruitstrevend en wars van alle maatschappelijke opgelegde regels. Ze breken definitief met alle gewoonten van de samenleving. Dit zorgt uiteraard voor veel opschudding en ze moeten vechten om te overleven. Onder de zware druk van afwijzing  bezwijkt een ieder en de groep valt uiteen.

De eenzaamheid en het gevoel van opgesloten zijn is ondraaglijk. Ze is niet in staat om thuis voor haar gezin te zorgen. Ze wil weg. Weg van alles en iedereen en neemt een besluit dat haar de rest van haar leven zal achtervolgen. Ze verbreekt de banden die haar kinderen met de wereld verbond. Dit zal voor veel lezers als onbegrijpelijk worden ervaren. Moederliefde wordt vaak als iets vanzelfsprekends gezien. Ook in deze tijd is het nog steeds niet geaccepteerd wanneer een moeder besluit om het gezin te verlaten. Mannen kunnen hun gezin achterlaten en een nieuw leven beginnen zonder dat de maatschappij daar hard over oordeelt, maar als een vrouw haar gezin verlaat wordt daar heel anders over gedacht.

Ze zwerft de wereld over. Iets wat voor die tijd uitermate ingewikkeld was. Zonder geld of onderkomen sluit ze zich steeds opnieuw aan bij groeperingen die streven naar vrijheid en gelijkheid. Ze heeft een missie en trotseert daarbij de barre leefomstandigheden.

De vrouw die vluchtte is geschreven in de jij-vorm. Op deze manier spreekt Barbeau Lavalette haar grootmoeder direct aan. Het voelt bijna alsof je als voyeur meegetrokken wordt in een familiegeschiedenis. Dichterbij kun je niet komen. Er is geen vraag die onbeantwoord blijft.

De woordkeuze van de schrijfster in De vrouw die vluchtte is subliem. Met prachtige zinnen, die dichterlijk aandoen, vertelt ze de tragedie die zoveel indruk achterliet. Ondanks de bizarre keuzes die haar grootmoeder maakt en het onvermogen om haar gevoel te uiten Is het bijna onmogelijk om niet van haar te houden.

Recensie: De vrouw die vluchtte - Anaïs Barbeau-Lavalette