Recensie: Kinderen van de Eindeloze Vlakte RECENSIE

Recensie: Kinderen van de eindeloze vlakte – Ellen van Velzen 

Sen is het hoofd van het Harati-stamhoofd en wanneer hij gevangen wordt genomen door hun aardsvijanden, de Wilden, denkt hij dat het gedaan is met hem. De Wilden, ook wel de Kamarai genoemd, willen hem eigenlijk helemaal niet vermoorden, maar ze hebben een beter plan: Sen wordt de ‘nieuwe zoon’ van het stamhoofd van de Karamai. Die zoon is vermoord door de Harati, dus voor Sen is dit geen ideale situatie. Hij heeft geen keuze en wordt gedwongen, maar na een tijdje raakt hij gewend aan de Karamai. Zijn deze gevreesde mensen dan toch niet zo slecht als hij altijd dacht, ook al hebben ze een hele andere manier van leven?

Ellen van Velzen schreef eerder haar debuut Jonge Vlieger dat bekroond werd met een Vlag en Wimpel van de Griffeljury in 2014. Kinderen van de Eindeloze Vlakte is haar tweede boek en speelt zich af in een onbekend land zonder echte tijdsplaatsing. Het lijkt op een Afrikaans land met Afrikaanse gewoontes en Afrikaanse dieren, maar het wordt nergens expliciet gezegd.

Het is wat lastig om te vertellen over de verwachtingen van Kinderen van de Eindeloze Vlakte. Bij het oppakken doet dit boek denken aan een spannende jeugdroman met – tot op zekere hoogte – gevechten en epische clans. Daar komt de lezer snel op terug, want dat is niet het geval. Er wordt veel aandacht besteedt aan de manier waarop mensen met elkaar omgaan en hoe de opvoeding daar een rol in speelt. Sen is zelf streng opgevoed, terwijl de Kamarai een stuk zachtaardiger met hun kinderen omgaan. Hierdoor ontdekt de lezer steeds meer, samen met Sen, dat streng en hard niet altijd hoeft te betekenen dat de uitkomsten positiever zijn. Het lijkt er juist op dat Van Velzen de andere kant wil benadrukken: met liefdevol zijn en liefdevol opvoeden bereik je meer.

Het verhaal leest vlot weg en het is vloeiend geschreven, wat fijn is voor kinderen en jongeren voor wie dit boek is geschreven. Helaas blijft het daar ook bij. Het verhaal bevat weinig memorabele zinnen, überhaupt zinnen die mooi geschreven zijn. Het lijkt er op alsof er niet is nagedacht over de schrijfstijl, maar dat er alleen is geschreven om het verhaal op papier te krijgen. Het verhaal had veel verder uitgewerkt kunnen worden door bijvoorbeeld diepgang te creëren in de langzame stukken. Wanneer de Kamarai lange tochten maken over de vlakten, blijft het verhaal oppervlakkig en komt het niet tot leven. Hierdoor is het voor de lezer net zo’n lange tocht als voor de Kamarai zelf. Er zijn een aantal aspecten onaangeroerd gebleven, zoals het vrijwel nutteloos moorden van roofdieren of het niet benutten van waterbronnen als dit wel had gekund. Het verhaal verloor veel geloofwaardigheid door dit soort momenten.

Sen is een goed uitgewerkt personage, net als zijn nieuwe vader Baraka en zijn nieuwe broer Jiri. Er zijn een aantal andere personages die aan bod komen, maar die vast blijven in hun eigen karakter. Verder valt het op dat er vrijwel geen vrouwen aan bod komen in het boek. Alleen de moeder van Baraka wordt genoemd, maar verder lijken er vrij weinig vrouwen in het verhaal verwoven te zijn. Dit lijkt een grote gemiste kans sinds het thema van het boek de samenhang tussen liefde en geweld is. Daarbij is in de huidige maatschappij het vrijwel niet te verantwoorden om onder krijgers alleen maar mannen te verstaan. Waarschijnlijk zal een kind dit niet zijn opgevallen, maar het is wel iets om over na te denken: wat krijgt een kind voor beeld door een boek als dit?

Het vervelende met Kinderen van de Eindeloze Vlakte is dat er heel duidelijk is wat Ellen van Velzen wilde en wat haar ook is gelukt: de boodschap overbrengen dat liefde tonen en liefdevol zijn alles overwint. Dat is een prachtig streven, maar het is jammer dat de rest van het boek daardoor op een laag pitje kwam te staan. Het verhaal is boeiend door deze boodschap, maar het duurt te lang en heel veel kansen zijn niet benut in het verhaal. Het had een stuk interessanter kunnen zijn met meer beschrijvingen, meer wereldomschrijvingen en meer verhaallijnen of beter uitgewerkte personages.

Recensie: Kinderen van de eindeloze vlakte – Ellen van Velzen