Recensie: Jij bent van mij RECENSIE

Recensie: Jij bent van mij – Peter Middendorp 

Tille Storkema is een jonge melkveehouder uit Groningen. Hij is getrouwd met Ada en een liefdevolle vader van twee kinderen. Als hij op een nacht uit frustratie een stukje gaat fietsen, vergrijpt hij zich aan een meisje dat de volgende morgen dood in een weiland wordt teruggevonden. Dertien jaar leeft hij met een afschuwelijke herinnering die, naarmate de kinderen groter worden, ook steeds moelijker weg te stoppen lijkt. Een grootschalig DNA-onderzoek, waar hij vrijwillig aan meewerkt, leidt tot zijn aanhouding.

Jij bent van mij is fictie. Het verhaal is gebaseerd op de moord op Marianne Vaatstra. Een gruwelijk drama wat bij een ieder nog op het netvlies staat. De zaak waarin de Friezen ervan overtuigd waren dat de dader een bewoner uit het nabijgelegen AZC moest zijn en toen naderhand bleek dat het een doodgewone vader en een geboren en getogen Fries was, men verbijsterd was. Het contrast tussen een zorgzame vader en een brute verkrachter en moordenaar maakte het extra schrijnend. Dit verhaal gaat echter niet over Jasper S. (de moordenaar van Marianne Vaatstra) maar over de Groningse Tille Storkema. We krijgen een kijkje in het brein van de moordenaar. En dat beeld is schokkend. Ondanks dat de daadwerkelijke toedracht met summiere woorden is beschreven, kun je er een angstaanjagende voorstelling bij maken.

Het was een ongeluk. Op deze manier verzacht de boer de gruweldaad voor zichzelf. Soms is een ongeluk het gevolg van ongelukkige omstandigheden. Soms heeft men de remweg verkeerd ingeschat. Maar hoe kun je dertien jaar leven met een moord die je per ongeluk hebt gepleegd?

Hij verkoos het zwijgen om zijn gezin te beschermen. Ondanks dat de boer in alles laat zien dat hij een doodgewoon mens is, kun je geen enkele sympathie voor hem opbrengen. Deze eer komt volledig toe aan de schrijver, Peter Middendorp, van Jij bent van mij. Die zijn hersenspinsels zodanig heeft beschreven dat er een afwijkend beeld ontstaat.

Tille ziet als kind hoe zijn vader zijn been verliest in een landbouwmachine. Hij stond toe te kijken hoe zijn vaders linkerbeen werd opgegeten. Een traumatisch ongeluk dat ervoor zorgt dat Tille de melkveehouderij op jonge leeftijd draaiende moet houden. Want zo gaat dat nu eenmaal.

Hem werd niets gevraagd. Dat heeft hem voor het verhaal wel redelijk gevormd. Hij voelt zich niet gezien en niet gehoord. Hij neemt genoegen met wat hem wordt voorgeschoteld. Dit blijkt ook bij de ontmoeting van zijn toekomstig vrouw Ada. Deze is allesbehalve romantisch. Hij vond haar niet mooi, maar zeker ook niet lelijk. Toch neemt hij haar mee naar zijn ouders en langzaam aan trekt ze bij hen in. Ada is een vrouw zonder verleden. Dit is een belangrijke zin voor later in het verhaal. Als Tille zijn slachtoffer heeft verkracht en vermoord dan vind zijn vrouw roestkleurige vlekken in zijn onderbroek. Ze vraagt hem hoe die daar zijn gekomen, maar ze vraagt niet door. Toch zal ze haar twijfels hebben gehad. Een vrouw zonder verleden zal uitermate angstige zijn om ook zonder toekomstperspectief te moeten leven. Wanneer de politie onderzoek doet in de buurt en haar vraagt of ze kan bevestigen of hij haar man in de nacht van zaterdag op zondag naast haar lag,  wacht ze even met antwoorden. Tille voelt haar blik van temperatuur veranderen. De schrijver creëert hier het moment van spanning dat zijn vrouw niet wil erkennen dat hij die nacht niet naast haar heeft gelegen.

De boer heeft een bijzondere relatie met zijn dochter. De lichamelijke aantrekkingskracht lijkt veel verder te gaan dan van een liefhebbende vader. Hij heeft het vanaf het moment dat ze geboren is. Daar waar hij zijn vrouw met de jaren steeds minder aantrekkelijker vindt, neemt de schoonheid van zijn dochter alleen maar toe. Als hij thuis wordt aangehouden, heeft zijn dochter de leeftijd van het slachtoffer bereikt.  

Recensie: Jij bent van mij – Peter Middendorp