Recensie: Goede mannen RECENSIE

Recensie: Goede Mannen – Arnon Grunberg

Geniek Janowski is een toegewijde brandweerman bij de C-ploeg in Heerlen. Zestien jaar geleden hadden zijn collega’s hem voor de eerste keer de Pool genoemd en sindsdien was deze bijnaam aan hem blijven kleven. De zwijgzame Pool streeft ernaar om een goed mens te zijn: Een mensenredder, een goede echtgenoot en liefdevolle vader. Als het gezin door het noodlot wordt getroffen, verandert het voorgoed hun leven.

Goede mannen is een keiharde roman over wat het verlies van een dierbare met je kan doen. Arnon Grunberg toont de schrijnende eenzaamheid van een man die geteisterd wordt door schuldgevoel.

Het schuldgevoel is ontstaan na het verlies van hun eerstgeborene. De jongen is voor de trein gesprongen. Dit is het enige moment dat de brandweerman ook daadwerkelijk moet uitrukken.

De schrijver lijkt te willen zeggen dat het uitblussen van het gevoel zoveel sterker is dan het overmeesteren van het vuur. Een krachtige metafoor, waarin de pijn nog eens extra benadrukt wordt.

Het 580 pagina’s tellende boek Goede mannen is onderverdeeld in zeven hoofdstukken waarin de essentie van iedere fase duidelijk naar voren komt. Het verhaal beschikt echter over een lang intro, we zijn al op pagina honderd wanneer de jongen daadwerkelijk overlijdt. Vanaf dan gaat de Pool op zoek naar een manier om met de dood van zijn oudste zoon om te gaan. Het medicijn om de wond te verzachten blijft echter uit. Als hij niet meer in staat is om een liefdevolle vader en goede echtgenoot te zijn, neemt hij het besluit om alles achter te laten en zich aan te melden bij een klooster. Alsof dit allemaal nog niet erg genoeg is, laat de schrijver hem nog verder afdalen. Hij betrekt het kippenhok van de abdij. Een redelijk absurdistisch beeld. Het lijkt erop dat Grunberg naar het toppunt van lijden heeft gezocht. De zwarte humor overstemt al het gevoel van realiteit. De fanatieke Grunberglezer is gewend aan deze perikelen van de schrijver. De schrijver die bekend staat om het aantonen van de onmenselijkheid van zijn personages, is nog niet bereid om van zijn eerder aangelegde pad af te dwalen. Toch weet hij in deze roman de lezer op bepaalde momenten diep te ontroeren.

De Pool lijkt erg opgeknapt van al dat lijden. Na jaren keert hij terug naar zijn vrouw en overgebleven zoon. Het woord overgebleven zullen slechts weinigen onder ons durven gebruiken, maar hier is het een briljante vondst. Het geeft de Pool in al zijn oprechtheid weer. Zijn echtgenote heeft inmiddels voor een ander gekozen. Wat je haar absoluut niet kwalijk neemt. Ook de Pool ziet in dat zijn vrouw verder is gegaan met haar leven en vanaf dat moment is het personage bereid om zijn leven te herstarten. Bij een nieuw leven hoort een nieuwe liefde, zo stelt hij. Die nieuwe liefde komt uit Oekraïne.

Grunberg beschrijft met zeer veel humor de bizarre zoektocht van mannen die de middelbare leeftijd hebben bereikt en het geluk proberen een handje te helpen door zich te binden aan een vrouw die op zoek is naar een beter leven.

Helaas loopt alles uit op een horrorscenario. Dit is wel wat je van de schrijver kunt verwachten, maar niet waar je stilletjes op hoopte. Je gunt de Pool een gelukkige afloop en de verlossing van het kwade.

Arnon Grunberg toont het verdriet en de pijn in al zijn rauwheid.

Recensie: Goede Mannen – Arnon Grunberg