Recensie: Vertel het iemand RECENSIE

Recensie: Vertel het iemand – Rachida Lambaret

Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog wordt Amazigh vanuit Marokko naar het Franse front gestuurd. Hij moet vechten voor een land dat hij niet kent. Amazigh ontdekt dat hij graag zijn gedachten en ervaringen in het Arabisch opschrijft in een schriftje. Deze wordt echter gevonden en de Fransen pakken Amazigh op wegens smaad. Zijn Franse vader, die hij kort ervoor leerde kennen, bezoekt hem en aan zijn vader vertelt Amazigh zijn levensverhaal. Over het opgroeien met alleen zijn moeder, zijn zoektocht naar een God en de ontdekking van andere familieleden.

Vertel het iemand is een prachtig historische en literaire roman die veelzijdig is opgezet met aandacht voor veel thema’s. Enerzijds leert de lezer over hoe de bevolking uit gekoloniseerde gebieden moet vechten voor een land en tegen een vijand die zij niet kent. De auteur Rachida Lambaret weet dit op een intrigerende wijze te verwoorden waardoor je aan het denken wordt gezet. Het is opmerkelijk dat een westers land de hulp inroept van haar gekoloniseerde gebieden, maar tegelijkertijd ze op allerlei manieren onderdrukt en achterstelt. De Franse soldaten hadden weinig; Amazigh en zijn medesoldaten hadden minder. Anderzijds neemt Lambaret de lezers in Vertel het iemand hoofdzakelijk mee in het leven van Amazigh en zijn ontdekkingstocht naar identiteit, geloof, familie en volwassenwording. Thema’s die Lambaret overtuigend weet over te brengen.

Hoewel Vertel het iemand mooi toewerkt naar een moment waarop het krachtige personage Amazigh volledig is ontbloot, komt het verhaal traag op gang. Het eerste deel van deze roman is opmerkelijk minder sterk opgebouwd door Lambaret dan de tweede helft. Dat zorgt ervoor dat de lezer in de eerste hoofdstukken nog zoekende is naar de setting en het daadwerkelijke doel van het verhaal. Ook kent het verhaal verder weinig verrassingen en weet de lezer al precies wat het hoofdpersonage gaat doen door het lezen van de achterflap van het boek. Na wat doorpakken ontvouwt het verhaal zich wel langzaam als een ontwakende bloem en vindt de lezer diepgang in het verhaal. Menigeen kan zich namelijk in Amazigh herkennen in zijn zoektocht naar wie hij is en wie hij wil zijn en wordt daardoor nieuwsgierig gemaakt.

Vertel het iemand leest gemakkelijk door het gebruik van korte zinnen en niet al te ingewikkeld taalgebruik. Lambaret schrijft helder en geen detail blijft in de lucht hangen, waardoor het lezen weinig moeite kost. Voor wie deze historische roman wil lezen om de getuigenisverhalen over de Eerste Wereldoorlog, zal niet snel tevredengesteld zijn. Het voornaamste doel van dit boek is toch echt om te verhalen over het leven van een jonge Marokkaanse, zijn ervaringen in de loopgraven zijn secundair en worden pas laat in het verhaal belicht. Daarom is de insteek van de samenvatting behorend bij het boek ietwat misleidend en is de Eerste Wereldoorlog vooral de setting waartegen zich het verhaal afspeelt dan een onderwerp. Vertel het iemand is een intrigerend en meeslepend verhaal waarin Lambaret lyrisch beschrijft hoe een personage zoekt naar de waarheden in het leven.

Recensie: Vertel het iemand – Rachida Lambaret