Recensie: Villa des roses RECENSIE

Recensie: Villa des Roses – Willem Elsschot

Midden in Parijs staat een klein pension, Villa des Roses. Het wordt draaiende gehouden door de schalkse madame Brulot, een pittige dame die op sluwe wijze haar gasten zo veel mogelijk geld aftroggelt. Helaas wordt ze zelf ook opgelicht door monsieur Martin. Hij vertrekt op een vroege ochtend zonder zijn rekening van enkele maanden te betalen en laat zijn aanstaande en haar moeder alleen achter. Ook de enige Duitse gast, Richard Grünewald, laat zijn sporen na. Hij verleidt het dienstmeisje Louise, waardoor ze zwanger raakt, en verlaat haar na haar abortus voor een ander. Zo gaat het leven in Villa des Roses door en krijgen wij een inkijkje in de alledaagse ongewone wereld van Parijs in 1907.

Willem Elsschot, wat een man. Zoals hij zijn romans schreef, schreef niemand, en schrijft ook niemand meer. En Villa des Roses, zijn debuut, wat een parel. Elsschot was iemand die wilde dat zijn boeken na honderd jaar nog relevant waren, dat mensen ze nog wilden lezen. Zijn scherpe humor, ironische ondertonen en bijna meewarige menselijkheid maken dat Villa des Roses tijdloos leest, hoewel op sommige plaatsen misschien ietwat gedateerd. Ook de opbouw van het verhaal zorgt ervoor dat je je op geen enkele plek verveelt. Verschillende verhaallijnen volgen elkaar rap op en onderbreken elkaar op precies de goede momenten.

Wat Elsschot echt probeert aan te houden als thema is bedrog en de schijn van fatsoen. Twee tegenpolen die elkaar aantrekken en afstoten en zo elkaar perfect in balans houden. De schandalen die achter de schermen aanwezig zijn en het toneel waarop iedereen perfect zijn eigen rol speelt. Gastvrije eigenaar, betalende klant of zedelijke heer, ze passeren allen het toneel en buigen en vervullen wat er van ze verwacht wordt, tot ze zo snel mogelijk weer achter de coulissen duiken om hun eigen plannen uit te voeren. Al op de eerste pagina’s wordt dit bedrog ontmaskerd in de vorm van madame Brulot die de ‘verse’ eieren rondom de villa vervangt met de goedkopere variant, en dit ontvouwd zich alleen maar meer naargelang Villa des Roses vordert.

Elsschot heeft een meesterwerk in elkaar gedraaid, en mag hier terecht nog trots op zijn. Hij was slechts 28 toen Villa des Roses zich vormde in zijn vaardige handen, en weet hier een boek neer te zetten dat nu, meer dan honderd jaar later, nog steeds gelezen wordt en nog steeds tijdloos is. Het beroerd nog steeds onderwerpen waar we ons mee bezig houden, een prestatie die weinigen hem na zullen doen, ook in de toekomst.

Recensie: Villa des Roses – Willem Elsschot