Recensie: Autobiografie van mijn moeder RECENSIE

Recensie: Autobiografie van mijn moeder – Violaine Huisman

De in 1947 geboren Catherine is moeder van Elsa en Violaine en manisch depressief. Haar dochters houden zielsveel van haar en zij houdt net zoveel van hen. Maar de overweldigende liefde van haar kinderen kan haar niet weerhouden van het drinken, haar pillenverslaving, haar agressie en haar eeuwige mannenjacht. Dochter Violaine besluit de pijn en de trauma’s die haar jonge leven overschaduwden op te schrijven. Het resulteerde in een prachtig familieverhaal dat uitstijgt boven elke verwachting.

Autobiografie van mijn moeder is het debuut van schrijfster Violaine Huisman. Het oorspronkelijk Franstalige boek werd vertaald door Sanne van der Meij.

‘Alleen uit leed wordt kunst geboren’, is een bekend gezegde. Het leed overkomt je, maar het is een kunst om het vertalen naar een aangrijpend verhaal. De vertelwijze en de zeer beeldende schrijfstijl maken dat de geschiedenis je naar de keel grijpt.

Autobiografie van mijn moeder is opgedeeld in drie delen. Het eerste deel is het verhaal van de zusjes Elsa en de twee jaar jongere  Violaine. Vanuit het perspectief van de jongste. Het schetst niet alleen een beeld van een moeder die, ondanks haar grote liefde voor haar kinderen, vaak niet in staat is om voor haar dochters te zorgen, maar ook de diepe band tussen de twee zusjes. Moeders enorme woede-uitbarstingen en onvoorspelbaarheid zorgen ervoor dat de meisjes altijd op hun hoede moeten zijn. De meisjes vormen een front om de situatie met hun moeder aan te kunnen. Niets in hun verhaal toont ook maar iets van een slachtofferrol. Hierin schuilt de kracht van de roman. De schrijfster vertrouwd op de woorden die de lezer zal voelen.

Het tweede gedeelte beschrijft het levensverhaal van moeder Catherine in chronologische volgorde. Langzaam word je als lezer bewust van de heftige gebeurtenissen waarmee haar leven overspoeld is. Als ongewenst kind dat uit een verkrachting is ontstaan wordt haar werkelijk niets in de schoot geworpen. De ingeslikte tranen van haar jeugd krijgen steeds meer grip op haar. Totdat ze niet meer vechten kan.

In het derde gedeelte volgt de uitvaart. De meisjes hebben hun moeder niet kunnen redden. Hun onvoorwaardelijke liefde blijkt voor de zoveelste maal niet genoeg om de depressies te doen verdwijnen. Ze blijven achter met een ongelooflijke leegte in hun bestaan.

Wat opmerkelijk is dat het boek niet is opgedeeld in hoofdstukken. Soms zelfs zonder alinea’s. Het dendert als een sneltrein door. Het symboliseert prachtig de levensstijl van moeder Catherine. Nooit genoeg. Altijd door om de pijn te ontvluchten. Het ontneemt je als lezer bijna de adem.

Begrip is misschien wel het belangrijkste thema van het boek. De meisjes weten van jongs af aan dat het bij hun thuis anders is dan bij andere gezinnen. Toch tonen ze ongelooflijk veel begrip naar hun moeder die nu eenmaal is zoals ze is.

Autobiografie van mijn moeder is een hartverscheurend verhaal en toont de familieband in al zijn oprechtheid.

Recensie: Autobiografie van mijn moeder – Violaine Huisman