Recensie: De zwavelgele hemel RECENSIE

Recensie: De zwavelgele hemel – Kjell Westö

De Zwavelgele Hemel, geschreven door de Finse Kjell Westö, is een familiekroniek die zich afspeelt rondom de steenrijke familie Rabell. De naamloze verteller raakt al vroeg bevriend met één van de familieleden en leert het hele gezin daardoor op unieke wijze kennen. Het boek beslaat ruim een halve eeuw: van eind jaren zestig tot nu, waarin de verteller een zestigjarige man is. Verwonderd over wat zijn leven heeft gebracht, en met name wat niet. Nadenkend over de belangrijke rol die de Rabell-familie in zijn leven heeft gespeeld. Door zijn vriendschap met zoon Alex Rabell, zijn liefdesrelatie met dochter Stella Rabell en de tijd die hij heeft doorgebracht met moeder Clara en opa Poa op hun landgoed Ramsvik.

Wanneer de vader van de hoofdpersoon een huisje huurt op Ramsland, vindt de eerste ontmoeting plaats tussen de twee tienjarige jongens uit zeer verschillende milieus. Waar de hoofdpersoon gelukkig is, maar ook onzeker over wat er van hem zal komen, is Alex Rabell al duidelijk over wie hij is en wat hij wordt. Een jongen uit een rijk ondernemersgezin, die de mensen om hem heen al vroeg naar zijn hand weet te zetten. De ontmoeting voelt intens en vanaf het begin belangrijk. De hoofdpersoon raakt compleet in de ban van dit gezin en hij wil niets liever dan onderdeel zijn van hun leven. In de halve eeuw die De Zwavelgele Hemel beslaat beschrijft Kjell Westö een veranderende, stormachtige vriendschap die niet uitdooft en een intense verliefdheid die herhaaldelijk weer aanwakkert. Alex en Stella Rabell blijven een leven lang een rol spelen in het leven van de verteller. Hij is daarmee in staat om ieder karakter compleet en levensecht neer te zetten. Met ieder hun eigen nuances die al in hun vroege kindergedrag uiting vinden en in hun volwassen leven daardoor voelen als goede bekenden. Kjell Westö weet hoe hij karakters tot leven moet wekken.

Dit geldt ook voor de karakters om hen heen. De toekomstige dominee Krister Tuominen. De pestkop met al vroeg sadistische trekken Jan-Roger Johanssen en later ook de jongste generatie van de Rabell-familie: Thea en Sandrine. Ze leven. De beschrijving van de sociale klasse geeft stof tot nadenken: vergeleken met de Rabell-familie heeft al snel ieder individu daaromheen het slecht, maar de pijn die deze rijke familie met zich meedraagt is misschien een erg hoge prijs voor al die financiële vrijheid. Het geeft stof tot nadenken, ook voor de hoofdpersoon. De dreiging waarmee het verhaal start, komt aan het eind van het verhaal weer terug. Met alle ontwikkelingen die de 400 bladzijden daartussen beschrijven wordt die wending haast vergeten.

Met De Zwavelgele Hemel heeft Kjell Westö een bijna vijfhonderd pagina’s tellende familiekroniek geschreven. Het verhaal blinkt uit in de karakterbeschrijving, de personages zijn driedimensionaal beschreven met zowel ruimte voor groei als eigenheid. De beslommeringen van de hoofdpersoon zijn hier en daar wat traag, maar in zijn geheel een meeslepende en ontroerende roman. 

Recensie: De zwavelgele hemel – Kjell Westö