• onze waardering

Recensie: Hooiberg RECENSIE

Recensie: Hooiberg – Koos van Zomeren

Het boek Hooiberg, met als subtitel Louter Onvergetelijke Bijzaken, bevat een verzameling teksten die niet onder één noemer te vangen zijn. Het zijn korte overwegingen, verhalen, gedichten en geciteerde uitspraken over een veelvoud aan thema’s die in eerste instantie ook weinig met elkaar te maken hebben. Het lijken vooralsnog willekeurige overpeinzingen van een auteur die zijn sporen al ruimschoots heeft verdiend in de literatuur.

Vanaf het begin van het boek ben je op zoek naar het hoe en waarom van de teksten; ze zijn niet altijd begrijpelijk en er wordt regelmatig verwezen naar ene Hooiberg, waarbij het vermoeden bestaat dat deze het alter ego van Koos van Zomeren is. Maar zeker weten doe je het niet, ook niet als het boek uit is. Hij neemt namelijk ook het woord als Van Kempen, kortweg Kemp en ergens in een van de teksten laat hij doorschemeren dat ze broers zouden kunnen zijn. Het past helemaal in het doolhof dat hij heeft gecreëerd; aan de lezer de uitdaging om zijn of haar weg hierin te vinden.

Omdat er vooral aan het begin geen enkele samenhang te ontdekken is, vergt het een hoop doorzettingsvermogen om verder te lezen. We vangen een glimp op van Hooiberg in verschillende landen, krijgen hem voorgeschoteld als een oude, saaie man en beleven zijn jeugdherinneringen mee als kind in een typisch arbeidersgezin (“Vader had een Berini en moeder een Singer”). 

Tussen deze stukken tekst door meanderen bizarre gedachtenroutes die leiden naar onder meer Arnhem, klassieke muziek en oorlog. Er komt zo nu en dan een gesprek tussen God en Jezus langs. Een tragisch nieuwsitem wordt afgewisseld met een fantasievolle rooftocht van Keizer Karel.

Hoewel Koos van Zomeren absoluut creatief is in zijn opzet en door zijn schrijfstijl laat zien goed overweg te kunnen met woorden, mist het boek een hart. Er worden allerlei, ook pijnlijke, zaken aangestipt zonder dat daar dieper op in wordt gegaan. De schrijver neemt dingen goed in zich op, heeft oog voor detail en kan dit beeldend beschrijven. Wat hij echter niet beschrijft is wat het met hem doet en dat had hier het verschil kunnen maken. Nu is het resultaat vooral anekdotisch, terwijl de veelheid aan onderwerpen juist ruimte biedt aan de schrijver om zich bloot te geven. Dat hij dit achterwege heeft gelaten lijkt een bewuste keuze. Daardoor blijven de teksten echter zonder context en wordt de lezer onvoldoende betrokken. Dat is jammer, want gezien de staat van dienst die Koos van Zomeren heeft, waren er genoeg mogelijkheden daarvoor geweest. Als Hooiberg echter synoniem staat voor het zoeken naar een speld, dan is de titel in ieder geval goed gekozen.

Recensie: Hooiberg – Koos van Zomeren

Hooiberg

  • Onze waardering:

             
  • Members waardering:

    1  2  3  4  5 
    (0 stemmen)
  • Omschrijving:

    Hooiberg is een essentieel boek in het oeuvre van Koos van Zomeren, en toch onttrekt het zich aan elke poging tot categorisering. Is het een verzameling van, in de woorden van Max Frisch, "louter onvergetelijke bijzaken'? Is het een legpuzzel? Is het een gemaskerd zelfportret? Is het een roman? Een ding is zeker: samen weerspiegelen al deze flarden, verhalen en stijloefeningen een eigenzinnig universum. Een laatste bolwerk waarin speels wordt verdedigd wat ten onder dreigt te gaan: de natuur, de herinnering, de menselijke waardigheid.

    Op 7 maart 2018 schreef Koos van Zomeren aan zijn uitgever over Hooiberg: "Bij zo'n boek stel ik me voor dat iemand het leest en zo vrij is om te zeggen: Koos, wat heb je een ráár boek geschreven – en dan ben ik intens tevreden.'

Meer info

Nieuwste artikelen

  • Als ik je morgen weer zie – Robbie Couch

  • De rivalen – Vi Keeland

  • De gebroeders Maxilari - David Pefko

  • Beers balkon - Jeroen Berkhout

  • Italopop - Vanja van der Leeden

Gerelateerde artikelen

  • How to: een geweldige recensie schrijven in 9 heldere stappen

  • Recensie: De zeven zussen

  • Gezocht: recensenten

  • Recensie: Match

  • Gegijzeld - Chinouk Thijssen

Zoek in artikelen