Recensie: Het oude land RECENSIE

Recensie: Het oude land – Dörte Hansen

Het oude land is de debuutroman van de Duitse schrijfster Dörte Hansen.

Het is een boek dat langzaam op gang komt. Tegen de tijd dat de beschrijving op de achterkant van het boek herkenbaar wordt, ben je al bijna halverwege. Maar dat is niet erg, je leert zo de hoofdpersonen, het huis en het gebied waar het verhaal zich afspeelt kennen. Het verhaal speelt zich af in het uiterste noorden van Duitsland, het Alte Land, ten noorden van Hamburg, langs de Elbe. Het is een eigenzinnig gebied met eigenzinnige bewoners en het duurt even, waarschijnlijk je hele leven, voor je die doorgrondt. 'Een meeuw schommelde onverzettelijk in het kielzog van een veer, hij was in de wijde omtrek de enige, het zag er uit als een bewijs van moed. Misschien had hij ook gewoon niet door dat dit geen goede plek voor een meeuw was.' In Het oude land spreekt men onderling Platduits, wat in het Nederlands vrij goed te volgen is, ook als je geen Duits beheerst. Dat is waarschijnlijk ook de reden waarom de vertaler er voor heeft gekozen het Platduits zonder toelichting te laten staan.

Het verhaal begint vlak na de Tweede Wereldoorlog, als de moeder van Vera met haar dochter aanklopt bij het huis van de familie Eckhoff. Ze zijn gevlucht voor de situatie in Oost-Pruisen. Vera's moeder, Hildegard, heeft een moeizame relatie met Ida Eckhoff, maar treedt uiteindelijk in het huwelijk met zoon Eckhoff. Het oude land vertelt afwisselend het verhaal van Vera vanaf haar jeugd tot nu en dat van haar nichtje Anne. Anne trekt met zoontje Leon bij Vera in als haar huwelijk op de klippen loopt en zij Hamburg wil verlaten. Hamburg, waar ze zich eigenlijk toch niet thuis voelde.

Vera en Anne zijn de twee hoofdpersonen van Het oude land. Nee, wacht, er is nog een hoofdpersoon, het huis. Het ontoegankelijke, onverzettelijke oersterke vakwerkhuis dat je moet leren kennen voor je het kunt vertrouwen en je er veilig kunt voelen. Het is een huis dat je moet koesteren. 'Dit huus is mien un doch nicht mien.' Waar Vera eigenlijk haar hele leven bang blijft voor het huis en er uiterst voorzichtig mee om gaat, gaat haar nicht Anne vol jeugdige overmoed aan de slag met de hoognodige renovatie van het huis. En het huis accepteert dat. 'Het huis was rustig geweest, als een walvis, diep ondergedoken; het had zijn adem ingehouden, drie dagen en drie nachten ...'

Naast Vera, Anne, Leon en het huis komen vele andere personen voorbij in het boek. Die illustreren dat hoe zelfstandig en trots je ook bent zelfs als je voor eenzaamheid kiest, in een kleine hechte gemeenschap mensen zich verantwoordelijk voor elkaar blijven voelen en op elkaar passen.

Het huis is een mooie metafoor voor de hoofdpersonen, voor het leven en ook voor het boek zelf. Het boek is in het begin stug en onbenaderbaar, net als bijvoorbeeld Vera en het huis. 'Vera was blij als ze kon vergeten, het laatste wat ze wilde was herinnering.' Maar als je verder doordringt, blijken ze allemaal heel bijzonder te zijn. En worden ze steeds toegankelijker. Als je maar de juiste snaar raakt en er voor open staat. Hansen heeft met Het oude land een prachtige en ontroerende roman geschreven met een vleugje humor en weemoed en vooral veel hart voor haar hoofdpersonen.

Recensie: Het oude land – Dörte Hansen