Recensie: Heilbot op de maan RECENSIE

Recensie: Heilbot op de maan – David Vann

Wanneer auteur David Vann 13 jaar oud is pleegt zijn vader Jim zelfmoord. Om van zijn schuldgevoel rondom deze zelfmoord af te komen schreef hij eerder Legende van een zelfmoord, vanuit het perspectief van de zoon. In zijn nieuwe roman Heilbot op de maan schrijft hij opnieuw over de zelfmoord van zijn vader, maar nu vanuit het perspectief van Jim zelf. Ook nu met als doel om van zijn schuldgevoel af te komen.

In Heilbot op de maan worden we als lezer meegenomen in het hoofd en leven van de manisch-depressieve en suïcidale Jim tijdens zijn laatste dagen. Hij is op weg naar zijn broer Doug die hem de komende weken zal begeleiden in een poging te voorkomen dat Jim zelfmoord pleegt. Van zijn psychiater heeft hij weliswaar medicijnen gekregen, maar die zullen pas na twee weken gaan werken.

Ondanks dat het boek wel enkele autobiografische elementen bevat, zoals de namen van de personen en enkele gebeurtenissen, is het verder fictief. Het is, zoals David Vann zelf aangeeft in het voorwoord, gebaseerd op zijn eigen fantasie over hoe het had kunnen zijn. Of hij er goed in geslaagd is om een realistisch beeld te geven van de gedachtegang van een manisch-depressief en suïcidaal persoon kan ik, gelukkig, niet beoordelen, maar het komt wel realistisch en overtuigend over.

Heilbot op de maan is een beklemmende roman, rauw en donker. Wie op zoek is naar wat positiviteit of hoop rondom het onderwerp kan dit boek beter links laten liggen. Het is geen makkelijk leesbare roman, deels door het onderwerp, maar ook door de complexe gedachtegang van Jim vol donkere logica. Het is ook geregeld een pijnlijke roman, pijnlijk door het gedrag van Jim zelf naar de mensen om hem heen, maar ook door de, vaak zinloze, pogingen van de mensen om hem heen om hem te helpen. Geen boek dat je met een goed gevoel dichtslaat, maar wel een heel boeiend boek voor wie geïnteresseerd is in de (mogelijke) gedachtegang van een manisch-depressief persoon.

In de Nederlandse editie van dit boek zijn naast het hoofdverhaal nog enkele korte verhalen opgenomen, zoals een verslag van ex-vrouw Jeanette over de zelfmoord en de beschrijving van een bizar begrafenisritueel. Niet voor elk verhaal is duidelijk hoe het gerelateerd is aan het hoofdverhaal, of wat toevoegt aan het boek, maar het zijn op zichzelf wel boeiende verhalen.

Heilbot op de maan is een pijnlijke, zwarte en hartverscheurende roman, maar zeker een aanrader voor wie een inkijkje wil in de donkere gedachten van een manisch-depressieve en suïcidale man.

Recensie: Heilbot op de maan – David Vann