Recensie: Deserteren RECENSIE

Recensie: Deserteren - Annelies Verbeke

Deserteren is de nieuwe roman van Annelies Verbeke. Het boek gaat over een auteur die graag een punt wil zetten achter haar schrijverschap. In een zelfgegraven graf ligt de auteur te wachten tot ze afscheid kan nemen. Helaas hebben Moeke Verbeke en Maarschalk Gianfranco een ander plan en dwingen ze haar om in groepstherapie te gaan. Daarin gaat de auteur in dialoog met grote namen, zoals Thomas Mann en Johann Wolfgang von Goethe. De therapeute van dienst is Elaine Aaron, een expert in hoogsensitiviteit. Het gesprek gaat over uiteenlopende zaken, maar kan de wereldliteratuur haar troosten?

Annelies Verbeke heeft een voorliefde voor korte verhalen. Daar is haar nieuwe novelle Deserteren er één van. In de novelle wikkelt de auteur zichzelf in zelfbeklag. Schrijven gaat niet meer, ze is uitgeput en heeft geen zin in alles wat ze doet. Verbeke gaat in deze novelle de strijd aan met het schrijverschap door zelfspot. Geen enkel personage wordt gespaard en er zijn ook geen zekerheden meer. Pijn moet je onder ogen komen en die pijn begrijpen, is de grote les van het boek.

In Deserteren komen verschillende personages uit de literaire wereld aan bod. Annelies Verbeke laat het die personages hebben over de eenzaamheid van het schrijverschap, de vrouw in de literatuur door de jaren heen... Op die manier laat de auteur verschillende thema’s doorheen de roman sluimeren. Sommige van die thema’s zijn goed uitgewerkt, zoals de evolutie van de vrouw in de literatuur. Andere thema’s die aan bod komen, zijn minder goed uitgewerkt. In die zin dat ze soms langdradig over komen en dat je hoopt dat het snel naar een ander thema overschakelt.

Dat is ook de reden waarom deze novelle Deserteren niet voor iedere lezer aan te raden is. Lezers die bekend zijn met het werk van Annelies Verbeke zullen dit misschien meer appreciëren. In Deserteren wisselen verschillende lagen en meerdere perspectieven elkaar af en het is op die manier niet eenvoudig om een rode draad te ontdekken of om je gedachten bij het verhaal te houden. Daarnaast gaat niet iedereen de humor appreciëren die Annelies Verbeke in het verhaal verwerkt heeft. De auteur heeft geprobeerd om het verhaal op verschillende plekken te relativeren, maar soms is dit verkeerd uitgepakt en komt het eerder arrogant over dan humoristisch.

Alles bij elkaar is het lastig te bepalen wat de rode draad van het verhaal is of waar het precies over gaat. Annelies Verbeke heeft het aangedurfd om te spelen met karakters van literaire grootheden, zoals Mann en Goethe maar de roman mist focus. Je moet sommige stukken dikwijls opnieuw lezen en dan weet je nog niet wat je precies gelezen hebt. Lezers die niet bekend zijn met het werk van Annelies Verbeke, zouden beter niet beginnen met Deserteren.

Recensie: Deserteren - Annelies Verbeke