Beren koken - Mikael Niemi RECENSIE

Recensie: Beren koken - Mikael Niemi                                                

                                                         Dominee eenzaam

                                                           Alleen in de kerk

                                                         Roept hij zijn God aan

                                                           Waant hij zich sterk

                                                         Gelooft in dit godshuis

                                                           Geknield in gebed

                                                        Dat Jezus aan het kruis

                                                            De zondaren redt

Beren koken is een historisch misdaadverhaal dat zich afspeelt in 1852 in het uiterste noorden van Zweden. Het is de tijd van de opwekkingsbeweging in de kerk. Dominee Lars Levi Læstadius heeft veel aanhangers in het plaatsje Kengis. Volgens deze beweging was het in tijden van diepe en morele duisternis, de opwekking die de mensen terugbracht naar Gods woord en opende het verlangen tot aanbidding. Men kreeg tijdens de kerkdienst spontaan het gevoel van opstaan en viel daarbij regelmatig op hun knieën. Vooral vrouwen leken gevoelig te zijn voor deze beweging. Het is daarom ook niet vreemd dat de dominee een belangrijke plaats in de gemeenschap kreeg.

Er verdwijnt een veehoedster in de Zweedse bossen. Ondanks dat de dorpelingen ervan overtuigd worden dat het meisje aangevallen en meegesleurd is door een beer, is de dominee vastbesloten dat er een moordenaar in het dorp actief is. Zijn zeer scherpe waarnemingen leiden ertoe dat zijn visie als bemoeienis wordt gezien door de drost (gemeentelijk ambtenaar) en de lokale veldwachter.

De hoofdpersoon en tevens de verteller van dit verhaal is de dominees pleegzoon Jussi. Hij is afkomstig uit Lapland. De dominee heeft zich ooit over de jongen ontfermd omdat hij hem sterk deed denken aan diens overleden zoon. Jussi heeft een sociale achterstand omdat hij opgroeide in zeer zware omstandigheden. Contacten leggen is voor hem bijna onmogelijk. Ook zijn grote liefde Maria is op z'n zachtst gezegd niet gecharmeerd van zijn toenaderingen. Het ongeluk dat telkens in zijn leven weer de kop opsteekt, maakt dat je als lezer een diep gevoel van medeleven opbouwt voor de jongen.

Jussi blijkt echter over een grote intelligentie te beschikken. Hij kan niet alleen lezen en schrijven, maar is ook in staat om zijn filosofische overdenkingen in te zetten wanneer hij in gesprek gaat met zijn leermeester. De bijzonder band tussen de twee mannen zorgt voor een goede diepgang in het verhaal.

Het opsporen van een dader in een moordzaak is in de 21e eeuw door de vooruitgang en het kunnen analyseren van het DNA- profiel enorm verbeterd. In de tijd waarin Beren koken zich afspeelt, moest men werkelijk alles uit de kast halen om een dader op te sporen. Vaak genoeg werden onschuldige mensen veroordeeld tot ophanging. Mikael Niemi toont niet alleen zijn kennis van de geschiedenis van zijn land, maar weet de lezer een wereld te schetsen die voorheen onbekend was.

Beren Koken heeft alles in zich waar een goed verhaal aan dient te voldoen: de spanningsboog is reeds vanaf het tweede hoofdstuk voelbaar, de personages zijn krachtig en grondig uitgewerkt en dit alles is overgoten met een saus van romantiek, waarbij de prachtig geformuleerde zinnen en de sublieme woordkeuze het tot een meesterwerk maken.

Waarom dan vier hartjes en geen vijf? Het vijfde hartje zat verscholen in het laatste hoofdstuk van het boek. Er volgde een kleine teleurstelling, waardoor het vijfde hartje moest achterblijven.  

Recensie: Beren koken - Mikael Niemi