Oregon - Jori Stam RECENSIE

Recensie: Oregon - Jori Stam

In Oregon maken we kennis met Stijn en zijn goede vriend Philip. Ze zijn allebei jonge schrijvers en hebben elkaar tijdens hun studie Nederlands in Utrecht leren kennen. Stijn en Philip zijn redelijk verschillend van aard. Stijn is een ontzettende controlfreak, waar Philip meer van het laisser-faire en 'ik zie het allemaal wel' is. ‘Er komt dan nooit een eenvoudig antwoord als ‘ja gedaan’ of ‘geregeld!’, maar altijd die terugkerende komtwelgoed-mantra, of, erger nog, geen antwoord waardoor ik dezelfde vraag moet blijven stellen totdat Philip weer genoeg reden heeft om te zeggen dat ik me altijd om alles druk maak.’ Philip heeft al een boek gepubliceerd en schrijft columns, Stijn werkt aan zijn debuutroman. De relatie van Stijn is voorbij en Philip heeft een vriendin én een kind. En zo zijn er nog meer tegenstellingen tussen de vrienden.

Aan het begin van het boek wacht Stijn op Schiphol op Philip. Philip heeft hem uitgenodigd mee te gaan naar Amerika, om daar twee weken op een rustige plek te kunnen schrijven. Stijn heeft de reis georganiseerd en ze gaan naar een plek waar in de jaren 70 een vliegtuigkaper is verdwenen. Over deze man wil Stijn zijn eerste roman schrijven. Dat Stijn geen controle heeft over wat Philip doet - later komen dan is afgesproken, de geplande menu’s doorkruisen, zich zonder overleg het beste bed en het fijnste schrijfplekje toeëigenen- is heel frustrerend voor hem, maar hij weet er ook niet goed iets aan te doen.

Oregon is een vrij vervreemdend boek. In eerste instantie lijkt het verhaal heel duidelijk, maar gaandeweg roept Jori Stam steeds meer vraagtekens op bij zijn hoofdpersoon Stijn, maar ook bij jou als lezer. Hoe zit het met die voetstappen in de sneeuw rond het huis? En die uitgedrukte sigarettenpeuken rond de bomen daar verderop? Wie is Philip eigenlijk en wat zijn zijn intenties? Wat is echt, wat is fictie en wat zit alleen maar in het hoofd, of het boek, van Stijn? Stam zet de lezer verschillende malen op het verkeerde been en naarmate het verhaal verder vordert, neemt het mysterieuze in het boek toe.

Door het verhaal in Amerika heen lopen flashbacks van Stijn naar zijn relatie met Kirsten waaruit je idee krijgt waarom het is misgelopen tussen die twee. Het is allemaal zo begrijpelijk en herkenbaar en je kan bijna niet anders dan sympathie hebben voor Stijn.

Oregon is een boeiende roman die eenvoudiger lijkt dan het is. De tekst leest vlot, is mooi en zorgvuldig geschreven, de hoofdstukken zijn kort en er zijn veel praktische beschrijvingen. Oregon kent echter verschillende diepere lagen, die het boek soms wat lastig te doorgronden maken. Het verhaal blijft je nog een poosje bij, want het boek zelf beantwoordt niet alle vragen waar je mee achter blijft. Enerzijds kan je het jammer vinden dat de auteur niet al jouw vragen heeft beantwoord, anderzijds is het ook wel charmant dat je zelf het nodige kunt invullen. Ook goed om te weten: Oregon is geschikt om te lezen voor de lijst!

Recensie: Oregon - Jori Stam