Zonder publiek - Marjolein Beumer RECENSIE

Recensie: Zonder publiek - Marjolein Beumer

Marjolein Beumer is geen onbekende in medialand. Ze begon als actrice en speelde in films  en series als Survival en Trauma 24/7, daarnaast schreef ze ook samen met haar man het script voor De Storm en Bezet. Met haar zus Antoinette werkte ze aan de bekende bioscoopfilm Soof. Zonder publiek is haar eerste roman en kwam dit najaar uit bij Meulenhoff Boekerij. 

Laura is een vrouw die alle ballen hoog houdt in haar gezin en met name voor Puck, haar dochter, het beste uit het leven wil halen. Als ze te laat komt op Pucks diploma uitreiking lijkt dat een kantelpunt te zijn in hun schijnbaar perfecte moeder-dochter relatie, maar gaandeweg ontdekt ze dat het al veel eerder verkeerd ging. Een proces waar haar eigen moeder, de bekende actrice Catherina Pecheur een zeer nadrukkelijke rol in heeft gespeeld door te schitteren van afwezigheid. Dat haar glans langzaam verbleekt nu ze haar geheugen dreigt te verliezen, vindt Laura eerder ergerlijk dan zorgelijk. Zeker nu de zorg voor haar moeder op haar schouders drukt. Terwijl zij zich alleen nog maar kan vastklampen aan de nare herinneringen lijkt haar moeder enkel nog de leuke momenten voor de geest te kunnen halen.  

Marjolein Beumer heeft een prettige schrijfstijl. Luchtig en makkelijk te lezen. Vooral de dialogen en bepaalde scènes zijn duidelijk voor de geest te halen. Hier en daar is er misschien wel wat te veel uitleg in het hoe en waarom, maar al gaandeweg wordt dat minder of valt het gewoon niet meer op. Ondanks de schrijfstijl is het geen verhaal waar je doorheen vliegt. Het is best een heftig en ontroerend verhaal dat even moet bezinken. 

Zonder publiek wordt verteld door Laura en Catharina in de derde persoon. Ze wisselen elkaar per hoofdstuk af. Beide verhaallijnen verlopen nagenoeg chronologisch met de terugblikken ertussendoor. Je krijgt op deze manier een mooi beeld van Catharina’s aftakeling, maar ook de jeugd van Laura. Als lijm tussen deze verhalen zit Puck en haar frustratie over hoe haar moeder met haar eigen moeder, Pucks oma, omgaat. Toch komen haar motivaties niet helemaal goed aan bod door het verhaal heen en ligt de nadruk meer op Laura’s verleden en Catharina als actrice.

Hoewel de moeder-dochter relatie een intrigerend gegeven is en er nauwelijks iets op de schrijfstijl is aan te merken, komt het verhaal wat traag op gang en er wordt veel aandacht besteed aan Laura’s jeugd en aan Catharina als iemand die zichzelf speelt en haar omgeving bespeelt. Uiteraard tot groot ongenoegen van haar dochter. Toch krijgt de stemming in Laura’s verhaallijn de overhand wat het boek over het algemeen een sombere boventoon geeft. Zelfs het komische tegengewicht dat Catharina biedt als personage, en ze is geweldig, kan het niet redden. Ironisch genoeg is dit ook een punt van kritiek naar Laura toe als ze haar gedachten heeft opgeschreven tijdens een schrijfcursus:

Niemand heeft zin in het verhaal van een zeur, en eerlijk gezegd, ik zit me nu al een beetje te ergeren. Wat dat betreft is die acterende moeder die je beschrijft een veel leuker personage, daar zit vlees aan, die heeft humor en geeft tegenkleur.’ (p.232-233)

Doordat de verhaallijn van Puck niet helemaal is uitgewerkt, terwijl ze wel een hele belangrijke factor is, lijkt er tot het einde toe iets te wringen en werkt ze niet als de lijm waarvoor die bedoelt is. 

Desalniettemin wordt Zonder publiek met recht een indrukwekkend en ontroerend boek genoemd. Vooral de laatste hoofdstukken raken direct in het hart. Hierin gaat de auteur wat meer onder de huid zitten en komt het verhaal tot leven. 

Recensie: Zonder publiek - Marjolein Beumer