Zwerveling - Peter van den Ende RECENSIE

Recensie: Zwerveling - Peter van den Ende

Vanaf het schip ‘Exploratio’ wordt een papieren bootje te water gelaten. Klein maar dapper gaat het op weg over de uitgestrekte oceanen en ontmoet daar allerlei bijzondere wezens. Boven en onder het wateroppervlak zijn er de prachtigste dingen te zien, als je maar kijkt. Uiteindelijk komt het bootje aan in de haven en vindt het zijn thuis.

De symboliek in Zwerveling is in zo een grote mate aanwezig, dat je eigenlijk over elke spread wel een kleine verhandeling kan schrijven. Je merkt dat er zorgvuldig nagedacht is over elk detail. Peter van den Ende geeft zelf ook aan dat de zwart-wit tekeningen voor hem heel persoonlijk zijn en al deels tot stand gekomen waren tijdens zijn werk als natuurgids op de Kaaimaneilanden.

De dieren in het boek nemen een groot deel van de ruimte in. Ze zijn talrijk en divers, en soms ook erg fantasierijk. De verborgen wezens in de diepten van de oceaan prikkelen de verbeelding en daar probeert Peter van den Ende in Zwerveling heel mooi vorm aan te geven.

Toch roept Zwerveling niet de hele tijd een sfeer van enkel verwondering op. Enkele spreads neigen eerder naar een zwaarmoedige kant, droevig of grimmig, of misschien wel beide door elkaar heen. Waar komt dat gevoel vandaan? Als volwassene kijk je naar deze prenten vol schoonheid en heb je steeds de werkelijkheid in je achterhoofd. De mangroves die bijvoorbeeld zo uitgebreid aan bod komen, voelen de bedreiging van de klimaatverandering. De diversiteit in het dierenrijk krimpt langzaam in. Het ijs smelt. En ga zo maar door.

Van den Ende verwerkt niet alleen de natuur in zijn tekeningen, maar met momenten ook een persoonlijk gevoel van onrust. De eenzaamheid van het bootje onder de sterrenhemel, om daarna aangestaard te worden door honderden identieke vissen, geven de lezer een onaangenaam gevoel bijna. Je moet deze prenten goed op je laten inwerken en je kan er zelf zoveel betekenis aan geven als je wilt.

Peter van den Ende geeft zelf aan geïnspireerd te zijn door Edouard Riou en Alphonse de Neuville. Wanneer je werk van beide illustratoren bekijkt, dan valt het op dat vooral de sfeer van Riou erg terugkeert in Zwerveling. De techniek is anders en daardoor heeft van den Ende een heel eigen stijl ontwikkeld, maar de invloed is wel zichtbaar.

Zwerveling is een intiem prentenboek, waar iedere lezer persoonlijk iets anders uit zal halen. Het roept gemengde gevoelens op en dat heeft te maken met de sfeer die de tekeningen uitstralen, maar ook de thema’s die er in voorkomen. Oud en jong kunnen hier van genieten en zullen het niet snel vergeten want er zijn weinig boeken die vergelijkbaar zijn. Daardoor voelt het origineel en erg verfrissend aan, terwijl het tevens iets heel erg retro uitstraalt. Het is uitkijken naar een volgende boek van Peter van den Ende. Hopelijk kan hij deze frisse wind vasthouden en andere illustratoren laten zien dat de kleuren niet altijd van de bladzijden hoeven af te spatten om de aandacht van de lezer te grijpen.

Recensie: Zwerveling - Peter van den Ende