Dochters van de Samba - Frances de Pontes Peebles RECENSIE

Recensie: Dochters van de Samba - Frances de Pontes Peebles

De van oorsprong Braziliaanse Frances de Pontes Peebles groeide op in Miami, maar woont tegenwoordig in Chicago waar ze niet alleen werkt aan haar carrière als schrijfster, maar zich ook inzet voor kinderrechten van immigranten. Ze heeft al aardig wat essays en korte verhalen op haar naam staan, die veelvuldig beloond zijn met prijzen. Haar eerste roman, De naaister van Pernambuco (2009) werd vertaald in meerdere talen en is in bewerkt tot een film en een serie. Dochters van de Samba gaat zo te zien dezelfde kant op met een vertaling in al tien verschillende landen en genomineerd voor diverse prijzen.

Dochters van de Samba neemt de lezer mee naar het Brazilië van de jaren ’30, en later ook de vlucht naar Hollywood en Las Vegas. Maria das Dores wordt opgevoed door de keukenhulp van een rijke familie die een suikerplantage bezit. Haar eigen moeder is overleden, en haar vader is onbekend. Dores, een weerbarstig kind, heeft geen enkele toekomst behalve zich in dienst stellen van. Tot ze op een dag Maria das Graça ontmoet, een meisje van haar leeftijd dat sinds kort in het grote huis op de suikerplantage woont. Er ontstaat een bijzonder vriendschap tussen de twee meisjes die niet alleen maar hechter wordt als ze hun gezamenlijke passie ontdekken, maar ook verstikkender. Want wat is er belangrijker in de muziek: De zang of de tekst? 

Frances de Pontes Peebles heeft een hele beeldende schrijfstijl en hoewel sommige omschrijvingen misschien iets te gedetailleerd zijn, zingt de broeierige sfeer van de samba door de tekst heen. De vriendschap tussen Dores en Graça heeft ze vanaf het begin af aan al heel duidelijk neergezet, waardoor je als lezer voelt hoe het wringt en opbloeit tegelijkertijd.  Dores is en blijft de ‘mindere’, de Jega (ezel), maar Graça heeft haar nodig om vooruit te komen. Het is een continue strijd tussen vriendschap en rivaliteit, met als decor een wereld die aan de vooravond van chaos staat, en Frances de Pontes Peebles heeft precies dat beeld goed weten te vangen.

Dochters van de Samba is een ‘eerlijk’ verhaal verteld door Dores. Ze kijkt terug op haar leven en verteld hoe het volgens haar is verlopen. Daarbij schuwt ze de minder mooiere kanten van het verhaal en haar karakter niet. In principe een mooi gegeven, want de antiheld krijgt niet vaak een podium in romans. Toch vormt het in Dochters van de Samba een groot minpunt. Frances de Pontes Peebles weet met een paar zinnen een suikerplantage tevoorschijn te schrijven, de hitte die van het vuur afstraalt, de opzwepende muziek die enkel tot een catastrofisch hoogtepunt kan komen. Het komt zo van de pagina’s af tot leven. Dat effect wordt helaas telkens teniet gedaan door inbreng van Dores als verteller. Regelmatig wordt de lezer erop gewezen dat dit een verhaal is, verteld door iemand die met de waarheid kan spelen. Daardoor raak je als lezer op je hoede voor de zogenaamde ‘twist’ en is het moeilijk om in het verhaal te komen.

Dat is echt jammer want voor de rest is Dochters van de Samba een pracht verhaal over twee jonge meiden die het willen gaan maken in de muziekwereld in een tijd dat Hollywood opbloeide, maar een crisis zich aankondigde. Pontes Peebles weet heel goed de eeuwige klassenstrijd weer te geven, alsmede de hunkering naar erkenning en gehoord willen worden en Dochters van de Samba balanceert op het vraagstuk of je als je als Jega wordt geboren, je ooit meer zou kunnen zijn.

Dochters van de Samba is een broeierig en intrigerend verhaal waar liefde en rivaliteit strijden om een plekje aan de top, maar waarin er uiteindelijk alleen maar verliezers zijn. 

Recensie: Dochters van de Samba - Frances de Pontes Peebles