Recensie: Heksen RECENSIE

Recensie: Heksen - Mona Chollet

Heksenvervolgingen zijn voor iedereen bekend en voor de meesten behoren ze tot het verleden. In Heksen: eerherstel voor de vrouwelijke rebel, laat feministe Mona Chollet alle misverstanden over de heksenvervolgingen zien en plaatst ze kanttekeningen bij in hoeverre de vervolgingen tot het verleden behoren, want ze hebben hun sporen nagelaten in onze moderne samenleving die, helaas nog altijd gevuld is met vrouwenhaat. Maar, niet getreurd, Chollet beschrijft ook hoe de ouderwetse maatstaven langzaamaan onderuit gehaald worden door een nieuwe groep sterke vrouwen die opstaat. Vrouwen omarmen het idee van de heks weer opnieuw, feministen voorop.

Heksen is een fantastisch boek. Je wordt gelijk geprikkeld door het thema heksen en de mysterieuze cover van het boek, dat zorgt ervoor dat het boek geheimzinnig en wat sprookjesachtig aanvoelt. Als je eenmaal begint met lezen merk je dat de toon van het boek totaal anders is. Sprookjesheksen komen sporadisch aan bod als voorbeeld en Chollet begint gelijk over de heksenvervolgingen die in de meeste gevallen in verband stonden met vrouwenhaat. Ze heeft heel veel informatie verzameld en geeft eens de andere kant van het verhaal. De kant van de ‘heks’, oftewel de zelfstandige vrouw die zich niet door mannen op haar kop liet zitten.

Je merkt goed dat Chollet haar research gedaan heeft. Al haar argumenten staan nog net wat steviger door de grote hoeveelheid bronnen die ze noemt. Daarnaast refereert Chollet heel vaak naar films en boeken, dat maakt het onderwerp veel concreter. Ze is ook niet bang om gedurfde uitspraken te doen of om bewust in de vergetelheid geraakte gebeurtenissen opnieuw op te rakelen, zoals bijvoorbeeld het feit dat er diep in de 18e eeuw nog een ‘heks’ vermoord is.

Het leuke aan Heksen is dat Chollet heel veel thema’s aankaart die je zo op het eerste gezicht niet gelijk aan het thema ‘heksen’ zou verbinden, maar die toch perfect binnen het thema passen. Heksen komen dan ook overal in het boek terug en Chollet weet alle onderwerpen prachtig aan elkaar te linken; van de verschrikkelijke geschiedenis van de heksenvervolgingen tot een hoofdstuk over vrouwen die bewust kinderloos blijven en het taboe dat daaraan kleeft.

Ook worden vroeger en nu mooi aan elkaar verbonden. Zoals al gezegd begint het boek met een geschiedenis van de heksenvervolgingen, maar hoe verder in het boek, hoe vaker de moderne heksen genoemd worden. Door de moderne heksenbeweging langzaamaan te introduceren zie je als lezer heel duidelijk wat ze willen, waarom ze zich inlaten met hekserij, wat het feminisme daarmee te maken heeft en hoe de beweging zich ontwikkeld heeft in de laatste jaren.

Wat misschien nog wel het mooiste aan het boek is, is dat het beeld van de oude, lelijke sprookjesheks zorgvuldig onderuitgehaald wordt en het beetje bij beetje omgevormd wordt tot een moderne, sterke jonge vrouw die niet met zich laat sollen. Iemand die haar eigen plaats verovert in de wereld. Deze boodschap is sowieso heel belangrijk, maar zeker in de context van moderne heksen. Als het negatieve beeld van heksen langzaamaan verdwijnt, kan deze nieuwe groepering pas echt op de voorgrond treden.

Kortom, Heksen: eerherstel voor de vrouwelijke rebel is een geweldig boek. Het is een beetje geheimzinnig, maar ook superscherp en heel kritisch. Het beeld van de oude, lelijke sprookjesheks die op een bezem rondvliegt wordt afgebroken en ingenomen door het beeld van de moderne heks. Chollet laat in dit boek de andere kant van de heksenvervolgingen zien, aangevuld met talrijke bronnen en verwijzingen naar films en series. Chollet heeft geweldig passende thema’s uitgekozen voor dit boek, die stuk voor stuk kloppen, ook al is het verband op het eerste gezicht misschien niet zo duidelijk. Alle onderwerpen worden fantastisch aan elkaar verbonden en Chollet linkt ook vroeger en nu op een mooie manier. Heksen is een aanrader voor iedere vrouw die zelfs maar een klein beetje geïnteresseerd is in hekserij of de geschiedenis van de heksenvervolgingen. Maar ook voor mensen die misschien niet gelijk geïnteresseerd zijn in heksen, maar wel in het feminisme, is dit boek echt een aanrader. De moderne heksen hebben hun bezem aan de kant gesmeten. Ze staan met beide benen op de grond en na het lezen van dit boek wil je zeker weten naast ze staan.

Recensie: Heksen - Mona Chollet