De onsterfelijken van Teheran - Ali Araghi  RECENSIE

Recensie: De onsterfelijken van Teheran - Ali Araghi 

Indrukwekkende familiesaga in het Iran van de revolutie

Met De onsterfelijken van Teheran schrijft Ali Araghi een debuutroman die beklijft. Er komen vier generaties van een familie voorbij in het Teheran van de revolutie. Centraal erin staat Ahmad, een dove, een intellectueel zonder stem, wiens zwaar geladen gedichten het zwaarste metaal doen smelten. Een familiesaga, waarin revolutionaire politiek en magisch realisme ineen vloeien en een adembenemend epos opleveren.

Het Iran van de tegenstellingen waarin argumenten uit de loop van het geweer komen. Ahmad is in zijn lyriek politicus en in zijn politiek romanticus. De politieke tegenstellingen dompelen het land onder in opperste verwarring. Standvastigen zien hun vasthoudendheid eruit geslagen in de martelkamers; armoede grijpt de bevolking bij de strot. Daar waar we het in de Tweede Wereldoorlog met tulpenbollen moesten stellen kunne n de Iraniërs de maag slechts stillen met gekookte hoeden. Een immense heksenjacht op degenen die het in afgesloten kelders produceren.

Prachtige karaktertekeningen van de hoofdpersonen die worstelen met hun gevoelens, niet zonder en niet met elkaar kunnen. Je leert het idioom in woorden als kurkuma. Howz, safreh, chador en abacus, waarvoor bewust geen verklaring wordt aangedragen. In de herhaling ervan dient de betekenis zich aan. Imponerende beeldspraak met overweldigende personificaties, De late zomeravond die zich overgeeft aan de nacht, met een aanstekelijke lach de roest op vriendschap wegschuren zijn zo maar een paar voorbeelden van groot literair vermogen.

De beklemmende strijd tussen die-van-de sjah, de Tudeh partij en de aanhang van Mossadeq stelt vriendschapsbanden op de proef en wurgt relaties. De onsterfelijken van Teheran brengt passie en wijsheid, verenigd in het talent van Araghi naar boven. Alle familieleden brengen iets met zich mee dat tot o verdenken stemt. Iedere bladzijde roept de sfeer op die de lezers van Gabriel Garcia Márquez zullen herkennen.

Wat is het mooi verwoord. De explosie van een liefdesrelatie  is uniek gevangen in die ene zin: de nacht vloeide over hen heen. De snelste date van deze tijd heeft de snelheid van een slak bij de mores van Iran, waar ‘het’ in één avond wordt beklonken.

Een meeslepend verhaal, dat je niet van je af kunt zetten en lang mee in je brein blijft opgeslagen nadat je de laatste bladzijde hebt omgeslagen. De doofstomme mens die door het gouden zwijgen het spreekwoordelijke zilver van het praten tot waardeloos metaal degradeert. Het zal geen lezer verbazen dat Araghi met deze debuutroman de jury van de Prairie Schooner Viriginia Faulkner Award voor heem door de knieën deed gaan. Het zou zo maar eens de literaire sensatie van het jaar kunnen zijn, deze beschrijving van Honderd jaar eenzaamheid in Iran.

Recensie: De onsterfelijken van Teheran - Ali Araghi