De schilder van Barcelona - Ildefonso Falcones RECENSIE

Recensie: De schilder van Barcelona - Ildefonso Falcones

Ildefonso Falcones schittert in De schilder van Barcelona

De wanhopige strijd van de door kerk en bourgeoisie vertrapte massa in het begin van de 20ste eeuw in Barcelona is door Ildefonso Falcones op onnavolgbare weergegeven in de roman De schilder van Barcelona. Zeker, de auteur kan geen strobreed in de weg worden gelegd als hij op de kunstzinnige veranderingen die zich in die tijd voltrokken de nadruk legt.

Maar wat dat met mensen deed, hoe die tot in hun diepste gevoelens werden geraakt en vooral hoe de auteur  dat de lezer voorschotelt, is wat het meest blijft hangen wanneer je het nawoord en daarmee dit epos uit trillende handen geeft. Het leven van twee hoofdpersonen, de keramist Dalmau Sala, en de activiste Emma, is doordrenkt van het streven om de arbeidsklasse te bevrijden uit de wurggreep waarin kerk en bezittende klasse haar houdt. Falende leiders zijn er de oorzaak van dat opstanden en stakingen geen resultaat hebben, dat de offers van duizenden levens vergeefs zijn.

Aanhoudende vernedering, verloedering en armoede. De sterkste karakters gaan er aan, dalen af in de krochten van menswaardigheid, raken in de goot. In De schilder van Barcelona volgen de ontwikkelingen elkaar op in razend tempo. Je raakt als lezer nauw betrokken, wordt overspoeld door de golven van onmacht. Falcones is zo sterk in sfeertekeningen. Het wekt verzet op tegen de wijze waarop vrouwen worden weggezet als sekspoppen, waarmee je kunt doen wat de wreedste fantasieën je ingeven.

De kerk die gewild of ongewild de bezettende klasse in het zadel houdt en haar macht versterkt, moet het ontgelden met tachtig verwoeste godshuizen in de zogeheten Tragische Week. Falcones geeft tot in de kleinste details uitleg over het hoe en waarom. De groeiende empathie voor een kunstenbaar die zich ontwikkelt van een gewaardeerd keramist tot een schilder die de revolutie in zijn penseel heeft. De triest trekkende treurnis van gelijkgestemden die door de omstandigheden uit elkaar worden gespeeld, verzinken tot criminelen met nog slechts de heroïne als bondgenoot.

Bladzijde na bladzijde geladen met spanning, de ontluistering weergaloos gepenseeld. Een epiloog die je antwoord geeft op alle vragen waarmee De schilder van Barcelona je achter laat. Geschreven in een taal die je raakt, waarin verwoorde vunzigheid en seksuele uitspattingen functioneel zijn, het epos versterken. Een ode aan de ware liefde die alles overwint. En inderdaad, door Dalmau in aanraking te brengen met Gaudi en Domènech, de focus op modernisme, schuiven kunstzinnige veranderingen mee in deze roman.

De hel en verdoemenis die de kerk preken maken geen indruk op Barcelonezen voor wie niets de hel op aarde kan overstijgen. Falcones ontroert met de rol die hij aan straatkinderen toedicht. Rauwe werkelijkheid in gepolijste zinnen. De schrijver steekt met dit boek zijn eerdere bestseller, De kathedraal van de zee, naar de kroon. Puur leesgenot en een verhaal dat je van tijd tot tijd wilt herbeleven. Geen aarzelende aanloop, direct er in met gestrekt been.

Recensie: De schilder van Barcelona - Ildefonso Falcones