De Vondeling - Eva Maria Staal RECENSIE

Recensie: De Vondeling - Eva Maria Staal

In 2007 verscheen het debuut van Eva Maria Staal.  Probeer het mortuarium werd fantastisch onthaald, won enkele literaire prijzen en kreeg verschillende vertalingen. Het bleef stil rond de auteur, los van enkele bijdragen in kranten. Dat nu pas haar tweede roman verschijnt heeft, naar eigen zeggen, te maken met het gigantische bedrag dat haar uitgeverij haar bod voor een tweede roman. Een bod dat ze niet kon weigeren. De Vondeling getuigt opnieuw van de zeer originele stem die Staal is. Alles draait om Agnes en haar familie. Agnes’ vader Joop ligt op sterven. In haar kinderjaren was Agnes haar vaders prinsesje, maar iets verstoorde die relatie en Agnes gaat op zoek naar de oorzaak daarvan. Haar adoptiedochter Lima moedigt haar moeder sterk aan om antwoorden te zoeken. Agnes vindt haar vaders oorlogsdagboek en leert over de traumatische ervaring die hij heeft meegemaakt. Uiteindelijk zal na een ontmoeting met de oude buurvrouw een verdrongen herinnering alles aan het licht brengen.

De Vondeling is een aangrijpende roman, doorspekt met wat humor. Staal wisselt relatief korte hoofdstukken af waarin telkens een ik-persoon aan het woord is: Agnes, die op zoek is naar de waarheid, Lima die het heeft over de band met zowel haar adoptie-ouders als haar biologische ouders, en de stervende Joop die in een magisch-realistische stijl een stem krijgt in het dagboek van Agnes. De personages zijn goed uitgewerkt en zeer geloofwaardig. Elk heeft zijn eigen onhebbelijkheden en goede karaktertrekken. De beschrijvingen zijn zeer raak. De stijl van Staal is zeer beeldend, met prachtige lange zinnen. Het aantrekkelijke van het geheel is de combinatie van het ontroerende en het grappige. Staal slaagt erin om traumatische gebeurtenissen gevoelig en aangrijpend weer te geven. De lezer krijgt een prachtig inzicht in het moeilijke gegeven van familierelaties: de vader-dochterband, de moeder-dochterband en bloedband. De zoektocht van Agnes en het graven in het verleden geeft ook spanning aan het geheel. De klassieke thema’s van liefde, spijt en vergiffenis worden op een aparte, maar zeer geslaagde manier weergegeven.  Staal maakt ook gebruik van enkele symbolen: vooral het symbool van de ekster die zowel Agnes, Joop als Lima hoop bieden komt sterk uit de verf. Misschien wel iets te expliciet.

Los daarvan is De Vondeling het aangrijpende relaas van de zoektocht naar de waarheid of hoe kleine, op het eerste gezicht onbeduidende, maar goedbedoelde uitspraken kunnen leiden tot moeilijk te herstellen relaties. Eva Maria Staal bewijst dertien jaar na haar debuut dat ze haar plaats verdient in de Nederlandse literatuur.

Recensie: De Vondeling - Eva Maria Staal