Mijn vriendin Natalia - Laura Lindstedt RECENSIE

Recensie: Mijn vriendin Natalia - Laura Lindstedt

Met man en macht

Een relatie die draait om seksualiteit en macht is bij uitstek fascinerend. Zeker wanneer deze plaatsvindt tussen een patiënt en haar therapeut, en de machtsverhouding langzaam maar zeker omslaat. Dit gebeurt in de literaire roman Mijn vriendin Natalia van de Finse schrijver Laura Lindstedt. Het is haar derde boek; de eerste die naar het Nederlands is vertaald, maar waarschijnlijk niet de laatste.

Zoals gebruikelijk is bij een dergelijke relatie, is de rol van de therapeut ondergeschikt aan die van de cliënt. We komen dan ook niets te weten over de therapeut – niet eens of het een man of een vrouw is – maar des te meer leren we over Natalia. Zij heeft een probleem: ze denkt obsessief vaak aan seks, terwijl haar gedachten tijdens de daad zelf afdwalen. Natalia gelooft dat dit alleen kan worden opgelost met behulp van deze therapeut. Ook de therapeut heeft baat bij de samenwerking; Natalia lijkt de ideale patiënt om de accumulatietherapie die hij heeft ontwikkeld voor zijn proefschrift op uit te proberen. Beiden hebben dus hun eigen beweegredenen om de gezamenlijke sessies tot een succes te maken, wat zorgt voor intrigerende gedachtewisselingen.

De machtsverhouding speelt een belangrijke rol in deze roman. Normaal gesproken is deze heel duidelijk: de therapeut leidt het gesprek en houdt de grenzen van wat redelijk is scherp in de gaten. Wanneer de cliënt deze dreigt te overschrijden, is het aan de therapeut om in te grijpen. Maar Lindstedt laat op subtiele – en daardoor indrukwekkende – wijze zien dat de grenzen gaandeweg vervagen en de machtsverhouding tussen Natalia en haar therapeut alsmaar schever wordt. Natalia spreekt haar therapeut bijvoorbeeld aan met 'lieve dokter', ze neemt een eigen wekker mee, zodat ze vlak voor het einde van de sessie, op een zelfgekozen moment, kan stoppen met praten en ten slotte kiest ze ervoor de opdrachten die ze krijgt zo te interpreteren dat het haar goed uitkomt. Toch blijft de therapeut in de veronderstelling dat hij de touwtjes volledig in handen heeft, en analyseert hij er gretig op los.

De analyses van de therapeut bevatten aardig wat vakjargon, waardoor de setting van de roman overtuigend overkomt. Het lijdt geen twijfel dat Lindstedt zich uitstekend heeft verdiept in de wondere wereld van psychoanalyse en therapie, waarvoor hulde. De keerzijde hiervan is dat de conclusies die de therapeut trekt lastig te volgen zijn. Naast tijd, vergt het filosofische taalgebruik ook het nodige doorzettingsvermogen van de lezer, ongeacht het bescheiden aantal paginanummers. De onderwerpen die worden besproken tijdens de sessies zijn ook niet mis; kunst, literatuur en taal passeren alle de revue en geven de roman zo mogelijk nog meer diepgang.

Enfin, Mijn vriendin Natalia is een rijke en impressieve roman met fascinerende personages, onderhoudende dialogen en boeiende thema's. Een roman waar je goed de tijd voor moet nemen en op je moet laten inwerken. Na deze succesvolle introductie van Laura Lindstedt in Nederland lijkt het mij tijd voor de vertaling van haar eerste twee boeken. De Bezige Bij, jullie zijn aan zet!

Recensie: Mijn vriendin Natalia - Laura Lindstedt