• onze waardering

KliFi - Adriaan van Dis RECENSIE

Recensie: KliFi - Adriaan van Dis

Jákob Hemmelbahn besluit een boek te schrijven, waarin hij de kritische stem laat horen van de onderdrukten. Nederland is een Republiek geworden, waarin geen ruimte meer is voor de andersdenkenden of vluchtelingen. Wanneer een orkaan, ontstaan door de forse klimaatveranderingen, het leven kost aan mensen in Jákobs omgeving, is dat de druppel voor hem. Hij heeft het gevoel dat hij zich moet laten horen en dat doet hij op geheel eigen wijze.  

Het is moeilijk om KliFi te omschrijven in enkele woorden. De roman is volledig fictief, maar bezit erg veel herkenbare elementen, zowel uit binnen- als uit buitenland. Het is een aanklacht tegen het huidige denken en een afschrikwekkend toekomstbeeld tegelijkertijd. Adriaan van Dis laat zien hoe het een land kan vergaan, als je niet elke dag oplet welke richting je uitgaat met zijn allen en hoe je misschien wel ongemerkt in een dictatuur terecht kan komen als de kritische stemmen de kop ingedrukt worden.  

Cabaretiers nemen vaak politici op de korrel en dat doet Adriaan van Dis ook in KliFi, maar misschien neemt hij meer nog de samenleving in zijn geheel op de korrel. De klimaatverandering zit eraan te komen, ook al steken heel veel mensen daar nu nog de kop voor in het zand, het 'populisme' hangt in de lucht, en zo zijn er nog enkele andere elementen die een plaats krijgen in deze roman. De humor in het boek, waar cabaretiers zich ook op beroepen, zorgt er zelfs voor dat de kritiek luider klinkt dan wanneer het geheel op een drogere manier gepresenteerd zou zijn.  

Waar KliFi zich in onderscheid van andere boeken, is de lay-out. De grote aandacht waarmee er speciale effecten toegevoegd zijn aan dit boek, is absoluut fascinerend. De typografie op de cover, dat kan je mooi vinden of niet, springt direct in het oog. Zo ook de rode bladzijden die terugkeren doorheen het boek en die het begin van een nieuw hoofdstuk aankondigen. Het geheel geeft zo al direct de sfeer van een pamflet weer, een aanklacht, en daarmee gebruikt van Dis, en uitgeverij Atlas Contact in zijn geheel, meer dan alleen woorden om een boodschap over te brengen. Het visuele aspect van een boek kan namelijk even belangrijk zijn en dat heeft het team achter dit boek goed begrepen.  

Ook de doorgehaalde woorden of de volledig onder een zwart blok verborgen woorden, de rode hoofdletters die gebruikt worden om de stem van de president weer te geven, dit alles zorgt ervoor dat KliFi meer is dan enkel lezen. Het vormt een complete leesbeleving. Zeker in het begin moet je er even aan wennen als lezer en probeer je jezelf er niet door te laten afleiden. Het vergt dus wel wat aanpassing én focus om in het verhaal te komen, maar hoe meer bladzijden je leest, hoe beter dat gaat.  

Het verhaal zelf is volledig gecentreerd rond Jákob en zijn behoefte om de gevolgen van de orkaan, voor een leefgemeenschap van vluchtelingen in zijn buurt, naar buiten te brengen. Jákob is een personage waar je als lezer onmiddellijk sympathie voor hebt, omdat hij niet perfect is, maar wel heel erg zijn best doet en het hart op de goede plaats lijkt te hebben. Het bejaarde hoofdpersonage voelt een enorme nood aan 'het juiste' doen, maar langs de andere kant hijgt het beest van de twijfel, 'de Poema', ook in zijn nek. Deze situering van het verhaal wordt helemaal aan het begin van KliFi op de lezer afgevuurd, maar op dat moment weet je nog niet goed hoe je het moet plaatsen. Je hebt dan ook de neiging om die eerste vijf bladzijden te gaan herlezen halverwege, of aan het einde van het boek. 

Adriaan van Dis heeft een vlotte schrijfstijl, vol ironie en satire, die de moeite die je als lezer moet doen om aan het begin van het boek alles te begrijpen, volledig compenseert eens je wat verder komt. KliFi is een vrij dun boek, dat je in enkele uren uit kan lezen, maar je voelt dat er over elk woord is nagedacht. Door van het hoofdpersonage een schrijver te maken die je als lezer bewust meeneemt in dat proces, wordt dat nog duidelijker. Van Dis levert met KliFi een multicultureel maatschappijkritisch werk af, vol klimaatproblematiek, maar bovenal veel menselijkheid.

Recensie: KliFi - Adriaan van Dis

KliFi

  • Auteur:

    Adriaan van Dis
  • Verschenen:

    16 februari 2021
  • Uitgave:

    ISBN 9789025470869
    Uitgever Atlas
    208 pagina's
  • Uitgever:

    Atlas
  • Genre:

    Roman
  • Onze waardering:

             
  • Members waardering:

    1  2  3  4  5 
    (0 stemmen)
  • Omschrijving:

    In ‘KliFi’ van Adriaan van Dis zijn De Oranjes verjaagd, de republiek Nederland likt haar wonden na een orkaan en het volk schikt zich in een president die ontkennen tot kunst heeft verheven. Jákob Hemmelbahn, zoon van Hongaarse vluchtelingen, verbaast zich over de gelatenheid van zijn medeburgers. Geheel tegen zijn aard verzet hij zich en geeft hij een stem aan de slachtoffers van een lokale overstroming. ‘KliFi’ is een bitter vrolijke vertelling over uit de pas lopen, over onze neiging tot aanpassen en veinzen, en over lastige vriendschappen.

Meer info

Nieuwste artikelen

  • Als ik je morgen weer zie – Robbie Couch

  • De rivalen – Vi Keeland

  • De gebroeders Maxilari - David Pefko

  • Beers balkon - Jeroen Berkhout

  • Italopop - Vanja van der Leeden

Gerelateerde artikelen

  • How to: een geweldige recensie schrijven in 9 heldere stappen

  • Recensie: De zeven zussen

  • Gezocht: recensenten

  • Recensie: Match

  • Gegijzeld - Chinouk Thijssen

Zoek in artikelen