Eerste persoon enkelvoud - Haruki Marukami RECENSIE

Recensie: Eerste persoon enkelvoud - Haruki Marukami

Haruki Marukami behoeft met zijn indrukwekkende oeuvre aan literaire werken natuurlijk geen introductie meer. Met Eerste persoon enkelvoud draait de Japanse auteur een andere weg in dan de lange verhalen waarmee hij ons de laatste jaren de tijd liet verdrijven. Hij verrast zijn lezers met een bundel waarin acht korte verhalen schitteren. Niet allemaal zijn ze even origineel, want het verhaal 'With the Beatles' werd bijvoorbeeld al eerder uitgegeven als los verhaal in een prachtige hardcover. 

De anonieme verteller vertolkt zijn verhaal in een lijn met de titel: in Eerste persoon enkelvoud. Maar hoe anoniem is deze verteller eigenlijk? In de bundel 'De yakult swallows - gedichtenverzameling' graait de auteur naar zijn verleden. De verteller onthult in dit stuk dat hij Haruki Murakami is en dit brengt nieuwsgierigheid teweeg. Zouden de andere verhalen ook zulke raakvlakken met de levensloop van de auteur hebben? 

De auteur weet zijn geheel eigen stijl te behouden: boeiend en excentriek. Of het nou de naamloze verteller is met een bijzondere eigenschap, iemand die hij ontmoet of de wereld waarin hij op dat moment verkeert; er is altijd wel iets ongewoons in de verhalen te vinden. En hoewel het soms echt bizarre vormen aanneemt, weet de schrijfstijl de lezers toch aan de pagina's geplakt te houden. De woorden zijn geen uitdaging, het zijn de voorvallen die uitdagend maken. De vreemdsoortige omstandigheden hebben een parallelle kant die heel oprecht is. Deze kant laat je nadenken door de situaties die de auteur schetst. Over het leven; over je eigen leven. De personages hebben de middelbare leeftijd al ruimschoots bereikt en hierdoor is er nog weinig hoop over. Toch houdt het daar niet op, want het biedt des te meer ruimte voor reflecties. Of je nou jong of oud bent. Er is áltijd wel een moment in je leven waarop je kunt terugkijken.  

De verhalen in Eerste persoon enkelvoud zijn echter niet altijd even charmant. Zo weet hij bepaalde personages heel karakteristiek neer te zetten en zet zijn pen zelfs tergende woorden neer. "Zij was de lelijkste vrouw die ik ooit had ontmoet" zijn de startwoorden van het verhaal 'Carnaval'. Natuurlijk moet deze letterlijke vertaling met een korrel zout genomen worden, maar het zou zo maar kunnen dat Murakami met deze benoemingen mensen tegen zich in het harnas werkt. Het werkt provocerend en is behoorlijk grof naar het vrouwelijke geslacht te noemen. Het voelt alsof de auteur stiekem een heel persoonlijke kant naar voren brengt met dit werk, alsof hij de vrouwen uit zijn eigen leven overdenkt. En wel op zijn eigen typerende manier. Maar dat is slechts speculatie. 

Doordat Eerste persoon enkelvoud niet alleen maar nieuwe verhalen bevat, ontspruit de angst dat het boek slechts is uitgegeven voor de verdiensten. Gelukkig krijgt deze gedachte niet de kans om door te groeien en blijken de al bestaande verhalen een mooie aanvulling op de collectie te zijn. De echte fan zal het boek koesteren, maar voor nieuwkomers is het tevens een prima boek om kennis te maken met het werk van deze exceptionele auteur. Hij ontvoert je mee naar zijn wereld en, hoewel deze wereld stukken kleiner is dan we gewend zijn, laat je pas weer los in de normale wereld zodra de laatste letter opgeslokt is.

Recensie: Eerste persoon enkelvoud - Haruki Marukami