ARC - Richard Osinga RECENSIE

Recensie: ARC - Richard Osinga

Wanneer een man in coma wordt binnengebracht op de SEH, ontfermt neuroloog Maja zich over hem. Het blijkt verre van een standaard-patiënt en Maja raakt steeds meer geïntrigeerd door de vreemde onderzoeksresultaten. Het wordt langzaamaan een obsessie, die haar carrière geen goed doet. Daarbovenop krijgt ze ook vreemde dromen. Alsof iemand iets tegen haar zegt terwijl ze slaapt, in een taal die ze niet begrijpt. Alsof ze een herinnering te zien krijgt, maar het is niet de hare... 

Richard Osinga schuwt het bizarre niet in de roman ARC. Het begint vrij rustig in de eerste hoofdstukken, maar naargelang het boek vordert, krijg je als lezer toch een hele brok 'wat als' te verwerken. Onderzoekstheorieën worden verbonden met religie en persoonlijke drijfveren. De combinatie van wetenschappelijk met spiritueel is erg sterk in dit verhaal en dat maakt het geheel erg interessant. De keerzijde daarvan is dat het wel véél is, waardoor je als lezer soms de weg kwijtraakt, zeker omdat daarbovenop nog een heel aantal technische termen worden gebruikt die verband houden met de hersenen en het geheugen. Zonder wetenschappelijke achtergrond heb je hier als lezer zeker nog een extra uitdaging.  

Gelukkig zit er zeker een goede opbouw in het geheel. Osinga maakt gebruik van drie verhaallijnen die op het eerste zicht heel erg ver uit elkaar liggen, al weet je als lezer niet precies hóe ver dat is in eerste instantie. De verhaallijn van Maja bevindt zich het dichtst bij huis, namelijk Amsterdam, en dat merk je. Haar persoonlijke leven komt het meest van alle personages om de hoek kijken en dus is ze emotioneel wel het meest toegankelijk. Maja probeert uit te zoeken wat er aan de hand is met de man in coma en je krijgt goed mee hoe sterk haar dat bezighoudt. De gedrevenheid en persoonlijkheid van Maja komen mooi naar voren en geven stof tot nadenken.  

De tweede verhaallijn, van Neil Canterbury, is wat afstandelijker. Neil is getroebleerd, zowel persoonlijk als professioneel. Een ideale setting om op een tweesprong uit te komen, waarbij hij moet kiezen wat hij met zijn leven gaat doen. Dobbert hij verder zoals hij bezig is? Of maakt hij een baanbrekende keuze? Neil is een personage waar je als lezer gemengde gevoelens over houdt, het hele boek lang. Hij is diegene die de titel, ARC, introduceert in het verhaal. Het is namelijk het gen waar hij zijn internationale faam aan te danken heeft als onderzoeker. Het ARC-gen is een eeuwenoud gen, waarschijnlijk afkomstig van een virus, dat ervoor zorgt dat organismen zich iets kunnen herinneren.  

De derde verhaallijn van ARC is absoluut de meest religieuze en spirituele, alhoewel zich dat naarmate het boek vordert, ook in Neil's deel meer inbed. Kabir is hierin het centrale personage, maar er is moeilijk vat op te krijgen en hij drukt zich vaak in raadsels uit. Op deze momenten komt het hindoeïsme in beperkte mate om de hoek kijken, maar de lezer wordt door Osinga hier wel goed bij de hand genomen. De auteur gaat niet helemaal de diepte in bij dit onderwerp en legt alles goed en duidelijk uit. 

De schrijfstijl van Osinga is niet moeilijk qua zinsbouw en de structuur van de hoofdstukken is erg overzichtelijk. Er wordt steeds dezelfde volgorde aangehouden en het is direct duidelijk aan welk personage het betreffende deel is gewijd. Het uitdagende van ARC zit meer in de gedachtegang die je moet volgen als lezer en die je steeds verder wegvoert van bekend terrein, naar een zweverige, theoretische diepte. Uitdagend betekent in dit geval dat je als lezer wordt geconfronteerd met iets onbekend dat verband houdt met grote levensvragen. Wil je wel iets meemaken als je het je achteraf niet zou kunnen herinneren? Dit is een voorbeeld van een centrale vraag uit het boek, maar geluk en doelstellingen komen ook uitgebreid voorbij.  

ARC is vreemd en voelt als een draaikolk die je steeds verder meesleurt de diepte in. Het is niet persé duister in die diepte, maar het voelt wel oncomfortabel. Het lezen an sich gaat heel vlot en dat heeft Osinga absoluut sterk gedaan. De toegankelijkheid is daardoor vrij hoog, maar staat wel in schril contrast met de existentiële en experimentele inhoud.

Recensie: ARC - Richard Osinga