De belofte - Damon Galgut RECENSIE

Recensie: De belofte - Damon Galgut

De blanke familie Swart gaat door zware tijdens als de moeder des huizes bezwijkt aan de gevolgen van kanker. Op haar sterfbed heeft ze haar man Manie laten beloven het bijgebouw, waarin hun zwarte huishoudster Salomé verblijft, te schenken. Hun dochter Amor is trotse getuige van deze belofte, maar op de dag van de uitvaart begint het er sterk op te lijken dat haar vader zich niet aan de afspraak gaat houden. Welke invloed heeft dit op de familieband? 

Damon Galgut brengt deze familiesaga met een exceptionele kijk aan het licht. De belofte is verdeeld over vier hoofdstukken, namelijk Ma, Pa, Astrid en Anton. De hoofdstukken bespreken elk een levensdeel van de persoon waaraan de titel refereert, maar het is niet persé dat personage die aan het woord is. De familiegeschiedenis verhaalt zich op een algemene verteller en verruilt haar visie met regelmaat tussen de verschillende hoofdpersonages. Deze wisseling geeft een royaal inzicht in de gedachtegangen van de individuen uit de familie Swart.

De start van De belofte wordt gemaakt met de dood van Rachel Swart en vervolgt haar weg naar het heden. Naarmate de tijd verstrijkt, bewandelt elk gezinslid zijn of haar eigen levenspad. De hoofdstukken verlopen in chronologische volgorde en in grove lijnen wordt hierin de levensfase van de personages belicht. Ze groeien op, stichten een gezin of behouden zich aan het oude en vertrouwde. De tijd brengt echter ook dood en verderf met zich mee, waardoor Amor zich in elk hoofdstuk op een nieuwe uitvaart bevindt. En elke keer denkt ze weer terug aan de loze belofte van haar vader. Dé belofte. 

De belofte is een boek waar je je tijd voor moet nemen. Galgut maakt gretig gebruik van lange zinnen en de woorden die tussen de komma's staan geven nog een extra detail aan de voorgaande woorden. Hierdoor kost het even om zijn ritme te bevatten. Zodra dit gebeurt, is het opmerkelijk hoeveel de auteur in zijn woorden weet te stoppen. Het staat bomvol kritische metaforen die een aantal maatschappelijke problemen in Zuid- Afrika blootleggen. Vanzelfsprekend komen de verschillen tussen zwart en wit aan bod; maar ook dringt de geschiedenis van het land bij de familie Swarts én bij de lezer naar binnen. Nergens hoopgevend, maar juist een tikkeltje naargeestig met af en toe een vleug humor.

Achter in het boek is een verklarende woordenlijst te vinden waarin een aantal Afrikaanse woorden naar het Nederlands vertaald worden. Helaas worden niet alle woorden vertaald en zijn er in het boek nog behoorlijk wat schuingedrukte woorden aanwezig die geen extra aandacht krijgen. Tevens is het jammer dat het Afrikaans zoveel op het Nederlands lijkt, want hierdoor krijgt het sfeertje minder de kans zich te uiten.

Als je de tijd neemt voor De belofte, is het een boek dat op meerdere niveaus weet te raken. Het kost echter wel wat concentratie om de verborgen boodschappen in de zinnen te vinden. Als je deze uitdaging echter aanneemt, zal het je -zeer zeker- niet teleurstellen. 

Recensie: De belofte - Damon Galgut