Duizend kraanvogels - Yasunari Kawabata RECENSIE

Recensie: Duizend kraanvogels - Yasunari Kawabata

Kikuji is uitgenodigd voor een theeceremonie door een vroegere minnares van zijn overleden vader. Tot zijn verbazing blijkt zij hem te willen voorstellen aan een meisje waarmee hij zou kunnen trouwen. Maar dan verschijnt ook een ándere minnares van zijn vader, mevrouw Ota. Kikuji begint een affaire met haar. Maar mevrouw Ota voelt zich hier zo slecht over door haar verleden met zijn vader, dat ze zelfmoord pleegt. Verdriet smeedt vervolgens een band tussen Kikuji en mevrouw Ota's dochter Fumiko, waardoor er toch nog hoop lijkt te zijn voor de toekomst.

In 1968 won Yasunari Kawabata de Nobelprijs voor Literatuur. Een van de romans die ervoor zorgde dat hij deze prijs won, was Duizend kraanvogels. Het boek is dus ook al wat ouder, maar nu in een fris jasje uitgebracht in Nederlandse vertaling. Het verhaal speelt zich af in het Japan van vlak na de Tweede Wereldoorlog. Een belangrijke rol is weggelegd voor het ritueel van de theeceremonie en zo geeft Kawabata een mooi inkijkje in de Japanse cultuur. De ceremonie komt meerdere keren voorbij en wordt uitgebreid beschreven.

Ondanks de gedetailleerde aandacht hiervoor zal het hele Japanse sfeertje in Duizend kraanvogels misschien wat wennen zijn voor veel Nederlandse lezers. De namen zijn echt anders dan wij gewend zijn en veel woorden en verwijzingen hebben echt de extra toelichting achterin het boek nodig. Ook moet je mee willen gaan in alle symboliek die onder meer in de theeceremonie zit. Hoe belangrijk het theegerei is (sowieso: theegerei!), zal voor ons vreemd aanvoelen, maar in de Japanse cultuur kan er vanalles mee uitgedrukt worden.

Tegelijkertijd weet Kawabata daarmee extra veel diepte te brengen in een eigenlijk heel simpel verhaal. Duizend kraanvogels is geen dik boek en het verhaal wordt verteld in makkelijk leesbare stukken. Maar juist dat simpele in de herhaling met die vele lagen maakt van dit boek bijna een meditatief boek. Zonder eindeloos uit te wijden weet Kawabata een beeld te schetsen van de situatie, waardoor er veel ruimte overblijft voor een vertelling over liefde, haat, roddel, verraad, schaamte, dood en schuldgevoel.

Daarbuiten wil Duizend kraanvogels niet echt boeien. Kikuji is de enige man in het verhaal en nogal een zeurpiet. De vrouwen om hen heen zijn platte personages van wie je maar moeilijk kunt begrijpen waarom ze zich nu zo aangetrokken voelen tot deze man. Hierdoor blijft niet per se het verhaal hangen na het lezen van dit boek, maar met name het hele sfeertje. En ook dat kan best een plezierig element zijn aan het lezen van een boek; juist het even onderdompelen in en gewiegd worden door een hele andere wereld. Daarvoor kun je dit boek van Kawabata prima pakken.

Recensie: Duizend kraanvogels - Yasunari Kawabata