Het Alles - Dave Eggers  RECENSIE

Recensie: Het Alles - Dave Eggers 

In Het Alles, het vervolg op het zeer succesvolle boek De circel van Dave Eggers, probeert Delaney Wells om zich te verzetten tegen de groeiende macht van dit bedrijf. The Circle was verder gegroeid en gefuseerd, en wordt nu The Every genoemd. Het beheerst ieders leven, en er is geen ontkomen aan. Niet alleen wordt geregistreerd hoe fit je bent en waar je bent, maar ook hoe eerlijk je bent, je CO2-voetprint en zelfs je gesprekken zijn niet langer privé. Privacy wordt steeds zeldzamer, maar alles staat in het teken van veiligheid, eerlijkheid en het milieu, en daar hebben de burgers dat allemaal wel voor over. Delaney kan er echter niet mee leven en samen met haar trog-vriend Wes bedenkt ze een plan om The Every van binnenuit te vernietigen. Nadat ze bij het bedrijf wordt aangenomen om er te werken, verzint ze steeds extremere ideeën om de privacy van de burgers in te perken, in de hoop dat de mensen het eindelijk één stap te ver vinden gaan en het bedrijf zal imploderen. De weerstand is echter miniem en Delaney begint radeloos te raken. Totdat ze de kans krijgt nog twee van haar extreme ideeën aan Mae Holland, die inmiddels de leiding heeft, te pitchen. Maar kan de macht van The Every eigenlijk wel gebroken worden? 

Het Alles is een fascinerend science fiction verhaal vol zeer beklemmende ideeën over hoe de mens steeds meer zijn autoriteit verliest, of misschien juist wel overlaat, aan Artificial Intelligence. Een gedachte die je eigenlijk alleen maar benauwd kan maken. De mogelijkheden die The Every heeft zijn enerzijds heel indrukwekkend met goede bedoelingen, maar linkt tegelijkertijd aan een soort communistisch regime. Dave Eggers heeft met het eerste boek De circel al de grondvesten laten trillen over dit gedachtegoed, en bouwt die ideeën in Het Alles nog een stapje verder uit. Als lezer weet je wat voor grote rol technologie in ons leven en de samenleving speelt, en het is dan zelfs geloofwaardig en tegelijkertijd beangstigend dat de overheersende monopolie in dit verhaal waarschijnlijk ook gewoon écht mogelijk is. Eggers laat aan de hand van het hoofdpersonage Delaney heel goed zien hoe je tussen de voor- en nadelen heen en weer geslingerd wordt. Want er is naast de privacy kwestie ook een heleboel goeds. Zo staat heel veel in het teken van het strijden tegen klimaatsverandering en het creëren van een veilige en gezonde wereld. Eggers weet zijn lezers daarover zeker aan het denken te zetten.  

Delaney is in Het Alles een personage met overtuigingskracht, een sterke wil en ze is tegelijkertijd ook een tikkeltje naïef. Samen met haar ervaar je als lezer hoe en waarom de strijd tegen The Every gestreden moet worden, maar kom je samen met haar ook wel een heleboel voordelen tegen, waardoor je zelf af en toe overstag dreigt te gaan. De vriend Wes dient hiervoor als voorbeeld; de grootste tegenstander wordt de grootste meeloper. De manier van denken van Delaney maakt haar menselijk en geloofwaardig, maar haar naïviteit zal je ook zeker niet ontgaan. Nog vele andere personages spelen een grotere of kleinere rol, die de krachten en lasten van het verhaal verder motiveren. 

Hoewel Het Alles dus een heel goed concept en een sterk hoofdpersonage heeft, loopt het verhaal niet heel vlot. Eggers heeft overduidelijk zoveel ideeën dat hij het moeilijk vindt om de draad vast te houden. De vele voorbeelden en projecten die opgesomd worden halen de snelheid uit het verhaal en dat maakt het dan ook tot een erg lange zit. Dat is jammer, want de impact van het verhaal is groot en grijpt je ook aan, waardoor je verder wilt lezen. Maar door de vele zijwaartse uitstapjes houdt het frustrerend genoeg tóch niet altijd je aandacht vast. Daarnaast is het enigszins opmerkelijk dat er duizenden mensen bij het bedrijf werken, maar dat Delaney steeds precies de juiste mensen ontmoet om een verschil mee te kunnen maken, en dat juist haar ideeën - in tegenstelling tot die van haar duizenden collega's - elke keer worden opgepikt. Is zij de enige persoon met radicale ingevingen, of kunnen de andere mensen niet meer zelfstandig nadenken? Het voelt in ieder geval soms als iets te toevallig. 

Al met al zet Het Alles de lezer aan het denken, en zorgt het er ook voor dat we een stukje extra waarde hechten aan onze vrijheid en privacy. Maar tegelijkertijd ook nadenken over welke impact wij als mens, en met onze keuzes, hebben op de aarde. Ontzettend actuele thema's waarmee Eggers recht in de roos schiet. Een fascinerend vervolg op De circel die je niet zonder sterke gevoelens te ervaren doorkomt. Het is wel aan te raden om het voorgaande boek eerst gelezen te hebben. 

Recensie: Het Alles - Dave Eggers