Bittere koffie - Simonetta Agnello Hornby RECENSIE

Recensie: Bittere koffie - Simonetta Agnello Hornby

Simonetta Agnello Hornby (Palermo 1945) confronteert ons in Bittere koffie van binnen uit met het (liefdes)leven op Sicilië in de eerste helft van de twintigste eeuw. Dat doet ze met Maria als spin het web. Een meisje dat opgroeit in een gezin met vrijzinnige gedachten. Ze trouwt met de welgestelde Pietro, die nogal wat meer jaren op de teller heeft staan, maar dat is bon ton in het Italië van die tijd.

Pas twee kinderen later komt ze tot het besef dat Giosuè haar ware liefde is. Hij is als kind bij haar ouders in huis opgenomen. De gevoelens voor een broer worden overruled door wat amor haar ingeeft. Een verhaal vol verwikkelingen, waarbij het decor nogal eens abrupt verandert en emoties vrij spel hebben.

Het speelt zich af tegen de achtergrond van de Eerste en Tweede Wereldoorlog met het fascisme van Mussolini en de maffia als plaaggeesten. Traditie en conservatisme op het eiland botsen met de hang naar modernisme. Ware liefde overwint die tweespalt.

Zo’n verhaal kun je alleen schrijven als je een kind van het eiland bent, vertrouwd met de mores, beide kanten van de medaille hebt mogen ervaren. Hoewel de auteur het grootste deel van haar leven in Engeland woont, heeft de jeugd een onuitwisbare indruk achter gelaten.

 In een weinig open gemeenschap is het trouwen in de familie een gegeven. Bittere koffie heeft been plot dat nogal wat vergt van het inlevingsvermogen. Geluk dat wat gemakkelijk afkalft, gevoelens die van de ene naar de andere bladzijde overspringen of zich laten verdrijven. De grote kracht van Hornby is dat ze je inwijdt in de denkwijze van de Siciliaan. Je wordt het verhaal ingetrokken, waarbij de bloedband een grote rol speelt. De terminus van het verhaal stemt tot nadenken.

Een epos dat nadrukkelijk afrekent met geluk als voortvloeisel van rijkdom en meer de nadruk legt op de uitglijders die aan welgesteldheid kleven, zoals verslaving. Hornby is in zeker zin een laatbloeier. Haar eerste roman verscheen in 2002. Ze verwierf er een trouwe aanhang mee en werd onderscheiden met de Orde van de Ster van Italië. 

Recensie: Bittere koffie - Simonetta Agnello Hornby