Mevrouw van Gogh - Caroline Cauchi RECENSIE

Recensie: Mevrouw van Gogh - Caroline Cauchi

Mevrouw Van Gogh van de Britse schrijfster Caroline Cauchi (pseudoniem voor Caroline Smailes) is een prachtige semi-biografie over Johanna Bonger, de vrouw van Theo van Gogh, broer van de inmiddels beroemde kunstschilder Vincent van Gogh. 

Na een wat uitzichtloze romance met schrijver Eduard Stumpff, waarbij ze betrapt zijn in een wat compromitterende omhelzing, wordt de dan 25-jarige Johanna Bonger in 1888 door haar woedende vader naar haar oudste broer Andries in Parijs gestuurd, om het schandaal te laten wegebben. Andries verkeert in kunstzinnige kringen en hij stelt haar voor aan Theo van Gogh, een bekende Nederlandse kunsthandelaar die ook in Parijs woont. Na wat terughoudend te zijn geweest geeft Jo uiteindelijk toch toe en accepteert ze het huwelijksaanzoek van Theo. Hij blijkt haar grote liefde en precies 9 maanden later bevalt ze van een zoon, die ze Vincent Willem noemen, naar de broer van Theo. Jo weet dat Theo en zijn broer Vincent ontzettend close zijn en dat ze Vincent, die ook in Frankrijk woont en kunstschilder is, eigenlijk als bonus erbij krijgt. Na de dood van Vincent sterft niet veel later ook Theo aan depressie en de gevolgen van syfilis. Na de dood van Theo gaat Jo , 28 jaar oud en weduwe met kind, de strijd aan om de grootste wens van haar Theo in vervulling te laten gaan: de wereld laten kennismaken met het talent van Vincent van Gogh. 

In het 50 jarige jubileum jaar van het Amsterdamse Van Gogh museum is alles over Van Gogh weer helemaal trendy en als je dan bedenkt dat het allemaal het werk is van Jo Van Gogh dat de werken van Vincent wereldberoemd zijn geworden en dat de kerncollectie al die decennia nog bij elkaar is in het Van Gogh museum, dan is het wel eens tijd dat niet alleen Vincent en Theo's verhalen verteld worden, maar ook het verhaal van de vrouw achter Vincent van Gogh : mevrouw Johanna Van Gogh-Bonger. 

Senior onderzoeker van het Van Gogh museum Hans Luijten heeft jaren onderzoek naar Johanna Bonger gedaan en een biografie uitgebracht Alles voor Vincent. Het verhaal dat Caroline Cauchi nu geschreven heeft, Mevrouw Van Gogh, is een stuk minder zakelijk, maar ook haar verhaal is gebaseerd op de waargebeurde feiten. Mevrouw Van Gogh is duidelijk geromantiseerd, maar het geeft een prachtige inkijk in de wereld en de gedachtegang van Johanna Bonger. 

Caroline Cauchi heeft een fijne soepele bijna klassieke schrijfstijl en Mevrouw Van Gogh leest lekker vlot. Geen ellenlange uitleg, maar sfeervolle beschrijvingen van de omgeving en beeldende interacties tussen de personages. De opzet van het boek is chronologisch in vier delen die vertellen over de ontwikkelingen die Johanna doormaakt: Ontluiken, Worden, Oprijzen en Doorzetten. Het zijn vrij korte hoofdstukken die afgewisseld worden met dagboekaantekeningen van Johanna en de briefwisseling tussen Theo en zijn broer Vincent. 

Caroline Cauchi geeft Mevrouw Van Gogh een geheel eigen stem. Johanna Bonger was een beetje vrijgevochten type. Ze groeit op in een groot creatief kunstzinnig gezin. Zelf gaat ze Engels studeren en ze gaat een tijdje lesgeven in Engeland. Schilderen doet ze ook, maar puur amateuristisch. Door broer Andries komt ze in Parijs ook in contact met de kunstwereld aldaar. Na haar huwelijk met Theo zorgen ze samen ervoor dat Vincent zijn carrière als kunstenaar kan blijven volgen, maar zoals we allemaal weten pleegt Vincent zelfmoord in 1890, nog steeds geen cent te makken en als kunstenaar geheel onbekend. Na de dood van Vincent wordt Theo zwaar depressief en uiteindelijk sterft ook hij in 1892. Jo blijft achter met een peutertje en een huis vol met brieven en (toen nog) een enorme stapel waardeloze kunstwerken. Voor Jo zijn ze echter niet waardeloos. Ze zijn de getuigen van een grote liefde. Jo verhuist terug naar Nederland met haar zoontje en begint in Bussum een pensioen om zelf de kost te kunnen verdienen. Ook in Bussum is een grote kunstenaarsgemeenschap en met hulp van deze vrienden begint Jo te werken aan de wens van Theo. 

Als een vrouw die ook vecht voor vrouwenrechten is Jo vooruitstrevend met een linkse inslag en dat werd door de burgerlijke maatschappij niet altijd gewaardeerd, maar is in kunstkringen juist progressief. Er zit echter ook een goed zakelijk hoofd op Jo's schouders en ze pakt de zaken zo goed aan, dat het  haar in 1905 al lukt om Vincents werk bekendheid te geven. Bij haar dood in 1925 is Vincent Van Gogh wereldberoemd en zijn werk heel erg gewild.  

Mevrouw Van Gogh is boeiend, interessant en een eye opener. Het is zo knap wat Johanna Bonger voor elkaar heeft gekregen in een tijd waarin vrouwen nog niet echt veel invloed hadden. Mevrouw Van Gogh is een aanrader voor mensen die meer willen weten over Vincent Van Gogh. Het is echter meer dan dat. Mevrouw Van Gogh geeft een prachtig tijdsbeeld af en vertelt het verhaal van een zeer bijzondere en gedreven vrouw. 

Ik heb genoten en geef Mevrouw Van Gogh van Caroline Cauchi zondermeer 5 hartjes.  

Recensie: Mevrouw van Gogh - Caroline Cauchi