Vernietigen - Michel Houellebecq RECENSIE

Recensie: Vernietigen - Michel Houellebecq

In 2022 verscheen in Frankrijk het boek Anéantir, van de hand van Michel Houellebecq. In 2023 is deze door de hand van Martin de Haan vertaald in het Nederlands onder de titel Vernietigen.

Michel Houellebecq, een Franse schrijver en regisseur, heeft al een heel aantal boeken op zijn naam staan, waarvan er vele ook vertaald zijn in het Nederlands. Zijn boeken kenmerken zich vooral door de kritiek op de egoïstische maatschappij van tegenwoordig, waarbij de hoofdpersonen vele emoties doormaken en veel aan (zelf)reflectie doen.

En dat is ook precies wat Paul, de hoofdpersoon in Vernietigen, doormaakt. In dit bijna 600 pagina's tellende boek leer je Paul goed kennen. In het begin lijkt hij een stugge saaie man, die gescheiden in één huis leeft met zijn vrouw, weinig vrienden heeft en leeft voor zijn baan op het ministerie van Economie. Maar na enkele belangrijke gebeurtenissen, zowel in de wereld als in de privésfeer, bekijkt hij zijn leven eens goed en vraagt hij zich soms toch af of dit het leven is dat hij wil en of hij het toch niet kan verbeteren. Als lezer zie je hem dan ook veranderen naar een persoon die meer betrokken is bij zijn omgeving.

In zijn werk zijn er vele veranderingen op komst. Zo duiken er in aanloop naar de presidentsverkiezingen opeens allemaal video's op op het internet. Dit lijkt in eerste instantie verband te houden met Frankrijk, na een nepvideo van de onthoofding van de minister van Economie. Uiteindelijk blijkt het wel groter dan dat, maar toch wordt Paul door de minister aangewezen als contactpersoon voor de geheime dienst. Deze gebeurtenissen lijken de leidraad in dit verhaal, maar toch wordt hier in de rest van het verhaal bedroefend weinig aandacht aan besteed. Het boek verliest daarmee wel de thrillerspanning die er wel in had kunnen zitten.

In de privésfeer wordt de vader van Paul, ex geheime dienst, getroffen door een beroerte met als gevolg een coma. Gelukkig ontwaakt hij hier al snel weer uit, alleen is er geen enkele communicatie meer met hem mogelijk. Dit zet Paul ook aan het denken over zijn eigen leven, met vele filosofische reflecties tot gevolg. Hij verbetert de relatie met zijn vrouw en gaat zich daarnaast ook meer verdiepen in religie. Deze reflecties zorgen er wel voor dat het verhaal vaak afdwaalt van het eigenlijke verhaal. Er worden heel veel bijverhalen verteld, waardoor het vasthouden van de rode draad lastig is. Ook droomt Paul heel levendig en dit staat gewoon lukraak tussen het verhaal, wat vaak voor verwarring zorgt.

Michel Houellebecq heeft het boek Vernietigen opgedeeld in zeven gedeeltes, alleen is bij enkele gedeeltes niet duidelijk waarom hij nou voor die afsplitsing heeft gekozen. Binnen de gedeeltes zijn de hoofdstukken daarentegen wel kort, wat met name fijn is na een lang relaas van reflecties. Om een en ander in het verhaal te verduidelijken, heeft Michel Houellebecq er voor gekozen om afbeeldingen op te nemen in het boek. Dit is zeker een pluspunt, omdat je als lezer zo een beter idee hebt over figuren die gebruikt worden.

Al met al is het een vrij lang relaas over het leven van Paul. Ook is het niet helemaal duidelijk welk doel Michel Houellebecq met dit boek heeft. Is het een thriller (oplossen aanslagen/verantwoording voor de video's) of is het een literaire roman die het leven van Paul omvat? Voor de gemiddelde lezer is dit echt een boek van een andere orde en zeker niet iets wat je snel en makkelijk zou oppakken.

Recensie: Vernietigen - Michel Houellebecq